Koronavirüs salgını birçok alanda olduğu gibi diş sağlığı alanında da ciddi problemlere yol açıyor. Zorunlu olmayan tedavilerin ertelendiği pandemi döneminde ağız ve diş problemleri bir süre beklemeye alınmıştı. Ancak uzmanlar normalleşme sürecinde hastaların ağız ve diş sağlığı problemlerine karşı diş hekimine başvurmak yerine evde beklemenin ileride diş kayıpları gibi daha ciddi sorunlara neden olacağını söylüyor.
Yeditepe Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Protetik Diş Tedavisi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ender Kazazoğlu, “Pandemi döneminde hastalar hastaneye gitmediği için birçok diş problemiyle karşılaşıyor. Diş sıkması, diş etlerinde ortaya çıkan kanamalar ve diş kırıkları pandemi döneminde en çok artan sorunlar. Bu süreçte koronavirüse karşı olan tutumumuz değişmezse gelecekte dişsiz kalacağız” dedi.
“PANDEMİDE DİŞ HEKİMLERİNİ ANLAMAK İÇİN BİR POŞETİN İÇERİSİNDE 10 DAKİKA DURUN”
Pandemi döneminde en riskli meslek gruplarından birinin diş hekimliği olduğunu söyleyen Prof. Dr. Ender Kazazoğlu, “Koronavirüsün Çin’de ortaya çıkması ile baştan herkes gibi biz diş hekimleri de olayı tam anlayamamış ve pek de önemsememiştik. Ancak şubat ayında olayların büyümesi, hükümetimizin 16 Mart’ta okulları kapatmasının ardından bizler de büyük bir korku yaşamaya başladık. Çünkü biz diş hekimleri hastalarımızla çok yakın temas içerisinde çalışıyoruz. Her zaman hijyen kurallarına uygun çalışsak da birdenbire karşımıza çıkan kovid-19 virüsünde bir bilinmezlikler vardı. Vatandaşlarımızın hekimleri anlayabilmeleri için bir öneride bulunacağım. Vatandaşlarımız bir torbanın içerisinde girsin ve 10 dakika dursun. Nasıl terliyorlar, nasıl hava alabiliyorlar. Biz diş hekimleri bir bilinmeze karşı savaşıyoruz” dedi.
“PANDEMİ DÖNEMİNDE DİŞ TEDAVİSİNİ İHMAL ETME ORANI YÜZDE 90”
Pandemi döneminde hastaların diş hekimine gitme oranlarında büyük bir düşüş yaşandığını belirten Prof. Dr. Kazazoğlu, “Koronavirüs sürecinde ABD’de yapılan bir ankette hastaların şu anda yüzde 20’si aktif olarak diş hekimine gittiğini, yüzde 60 ise gerektiğinde diş hekimine gideceğini yüzde 20 ise aşı veya ilaç bulunmadan asla gitmeyeceğini söylemiş. Türkiye'de de durum aynı şekildedir. Türk hekimler koronavirüs sürecinde diş tedavisine gelen hasta sayılarının yüzde 60 azaldığını söylüyor. Özellikle pandemi döneminde yaşlı hastaların diş tedavisini ihmal etme oranı yüzde 90’ları bulmakta” diye konuştu.
“PANDEMİ ÖNEMİNDE EN BÜYÜK SORUN DİŞ SIKMA”
Koronavirüsün ileride önemli diş kayıplarına yol açacağını söyleyen Prof. Dr. Ender Kazazoğlu, “Pandemi döneminde hastalar hastaneye gitmediği için birçok diş problemiyle karşılaşıyor. Bu problemlerin başında diş sıkma problemi geliyor. Diş sıkma sorunu insanların psikolojisi ile direk alakalıdır. Koronavirüs döneminde yaşanan stres, çevresel ve ekonomik sıkıntılar insanlarda diş sıkma problemine yol açıyor. Şu an birinci olarak hastaların şikâyeti diş sıkmayla ilgili oluyor. Çoğu kez hastanın bir şikâyeti yok gibi görünse de, ‘Sabahları dişlerinizi sıkıyor musunuz?’ sorusuna birçoğu ‘Evet dişlerimi sıkıyorum ve başım çok ağrıyor’ diye cevap veriyor. Bu diş sıkma sorununu aslında çok basit bir tedavisi var. Dişleri korumak için yapılacak akrilik bir plak sonucunda dişlerin üzerine gelen ağır yükler hafifleyecek ve diş kaybı engellenecek. Pandemi döneminde özellikle kırık ve çatlak dişlerle karşılaşmamızın başlıca nedeni de diş sıkmalarıdır. Koronavirüse bağlı olarak vatandaşlarımız dişimi sıkıyorum bir şey olmaz diye düşünmesin diş sıkma çok büyük sıkıntılara yol açabilir. Diş sıkmasından dolayı eklem sıkıntıları yaşayabilirsiniz. Eklemde ortaya çıkan sağlık sorunlarının tedavisi de pek mümkün değil” ifadelerini kullandı.
“DİŞ ETLERİNDE GÖRÜLEN KANAMALAR BİR PROBLEMİN SİNYALLERDİR”
Türkiye'de ağız bakımı ve diş fırçalama oranlarının çok düşük olduğunu belirten Prof. Dr. Kazazoğlu, “Koronavirüs sürecinde görülen ikinci bir sıkıntıysa diş etlerinde ortaya çıkan kanamalardır. Diş etlerinde görülen küçük kanamalar aslında orada bir problem olduğunu belirten sinyallerdir. Bu sinyalleri görmezden gelip ertelediğimiz zaman kemik kayıpları ve diş eti iltihapları ile karşılaşabiliriz. Bu durum da yine dişlerimizi kaybetmemize neden olur. Aynı zamanda kanamaya bağlı olarak diş eti problemi çok sinsidir. Ağrı yapmaz ama bir bakarsınız dişiniz birden sallanmaya başlayabilir” dedi.
“TÜRKİYE’DE HER 10 KİŞİDEN 9’UNUN DİŞİ ÇÜRÜK”
Bu arada çok sık gördüğümüz durumlardan biri de diş sıkmasına bağlı olarak diş kırıkları oluyor diyen Prof. Dr. Kazazoğlu, sözlerine şöyle devam etti:
“Hastalar pandemi döneminde meydana gelen diş sıkmalarına bağlı diş kırıklarını estetik bir sıkıntı olarak adlandırıyor. Fakat diş kırılması estetik bir sorun değildir. Özellikle pandemi döneminde ihmal edilmiş ve bu üç tip diş sorunlarına sahip hastaların bir diş hekimine görünmesi gerekir. Aslında bu sorunlarla ilgili zamanında olacak küçük müdahalelerle dişlerimizi kurtarabilecekken dişlerimizi kaybediyoruz. Yapılan istatistikler göstermiş ki Türkiye'de yaşayan herkeste bir diş fırçası var. Ama her 10 kişiden 9’unun dişi çürük. Biz dişlerine iyi bakan bir millet değiliz. Bir de üzerine koronavirüs eklendi. Sonuç olarak koronavirüse karşı olan tutumumuz bizi gelecekte dişsiz bırakacaktır. Dişsizlik bilindiği gibi özellikle yaşlılarda beslenme düzenini bozmakta ve beraberinde birçok metabolik hastalıklara sebebiyet verecektir.”
“PANDEMİ DÖNEMDE DİŞ TEDAVİSİ OLMAYA NE GEREK VAR DİYENLER OLUYOR”
Diş tedavisi olmak için gelen Murat Erdem ise, “Geçen dönemlerde de burada tedavi olmaya geliyordum. Alınan tedbirlerin üst seviye de olduğunu biliyorum. Çevremde pandemi dönemde ‘diş tedavisi çok acil miydi, neden gidiyorsun’ diyen birçok kişi oldu. Ama hekim arkadaşlarımızın tedbirlerine güvendiğim için geldim. Bu dönemde birçok stres faktörü var. İnsanlar uzun süreler evlerde kalıyor. Bu süreçte ortaya çıkan bu diş sorunlarının tedavilerini bekletmemek lazım. Çünkü ileride çok daha büyük diş sorunları ortaya çıkabiliyor” dedi.
