TSH yani tiroit stimülan hormonu, hipofiz bezinden salgılanmaktadır. Kan dolaşımı ile tiroit bezine gelir. Böylece bezin uyarılmasını sağlar. Bir sonraki aşamada ise tiroit bezinden tiroit hormonları serbest kalır. Görevini yerine getirmek adına vücudun her yerine dağılır.
TSH Nedir?
Hipofiz besinin ön bölümündeki hücrelerden salgılanan TSH, glikoprotein yapıda bir hormondur. TSH, tiroit bezindeki hücrelerin gelişimini kontrol altında tutar. Ayrıca T3-T4 hormonlarının yapım ve salınmasında düzenleyici etki sağlar. Tiroit ile ilgili hastalıklarda SH düzeyi tayini önemlidir.
TSH üretimini kontrol eden, hipofizin tiroit bezinin çalışmasını uyarması gibi üst merkezleri vardır. Hipotalamustan salgılanan TRH yani salgılatıcı hormon, TSH?ın yapımını ve salınmasını uyarmaktadır. Düzeyi belirli bir ritim içinde değişiklikler göstermektedir. Herhangi bir sağlık problemi olmayan bireylerde uyku saatine yakın yükselmeye başlar. TSH düzeyi sabahın erken saatlerinde ise en üst seviyeye ulaşır.
Normal TSH Değeri Kaçtır?
TSH için normal kabul edilen değerler;
0.35 - 4.5 mU/ml
Genç bireylerde 4.5 mU/ml, 2.5 mU/ml
Yaş ilerledikçe TSH düzeyi yükselmektedir.
TSH Yüksekliği Ne Anlama Gelir?
Tiroit hormon düzeylerinin düşük olması fonksiyonlarını yerine getiremediğini gösterir. Bu durumdan tüm vücut etkilenir ve metabolizma yavaşlar. Zamanla obezite, eklem ağrıları, kısırlık ya da kalp hastalıklarına yol açabilmektedir. Depresyon ve hafızanın zayıflaması gibi rahatsızlıklara da yol açabilir. Kimi sebeplerden bu durum ortaya çıkabilir:
Hashimato tirioditi,
Tiroit cerrahisi,
Radyoaktif iyot veya boyuna radyasyon tedavisi sonrası,
Bazı durumlarda hamilelik sonrasında görülen postpartum tiroitit,
Virüslere bağlı hastalıklar sonucu,
TSH Yüksekliğinde Tedavi Nasıldır?
TSH?ın yüksek olması çok sık karşılaşılan bir durumdur. Belirtiler söz konusu olduğunda en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması önemlidir. TSH düzeyinin 10mU/ml ve üzeri olduğu kişiler mutlaka tedavi edilmelidir. Tiroit bezinin vücut için gerekli hormonların sağlanması hormon takviyesi gerektiren bir durumdur.
TSH Düşüklüğü Ne Anlama Gelir?
TSH miktarının düşüklüğü, tiroit bezinin aşırı fonksiyon göstermesi ile bağlantılıdır. Hipertroidi olarak adlandırılan bu durumda tiroit hormonlarına bağlı olarak metabolizma hızlanır. İlk belirtileri;
İştahta artış,
Kalp hızında yükselme,
Sinirlilik halidir.
TSH düşüklüğüne neden olan durumlar ise;
Graves hastalığı
Tiroit nodülleri
Fazla miktarda iyot tüketimidir.
Kişinin kendi bağışıklık sisteminin tiroit bezine saldırması sonucu oldukça fazla miktarlarda hormon üretir. Genellikle ailevi ve genlerden gelen bir hastalıktır. Hasta kişilerde çeşitli bulgular göz yoluyla ortaya çıkar. Bunlar;
Gözde kuruluk,
Batma hissi,
Işıktan rahatsız olmak,
Çift görme,
Arkadan gelen basınç hissi en sık görülen bulgulardır.
Triot bezinin aşırı fonksiyon göstermesi kişinin beslendiği gıdalarla da alakalıdır. Aşırı hormonun kan dolaşımında yer alması, Hipertrioidi bulgularının abartılı halidir. Genellikle kendini;
Yüksek ateş,
Anormal derecede hızlı kalp çarpıntısı,
Bilişsel işlevlerde bozukluklar halinde göstermektedir. Bu durumda hastalığın tedavisi oldukça önemlidir.
TSH Testleri Nelerdir? Hangi Durumlarda Yapılır?
Başlangıç döneminde tiroit bezi fonksiyonları ile alakalı en iyi yöntem TSH testidir. Basit bir kan testi gibi kolay yapılan bu test hormon düzeyinin tespit edilmesi için yapılmaktadır. Tiroit fonksiyonlarının yetersiz olması durumunu göstermektedir. TSH seviyesinin düşük olması hipertiroidizmi işaret eder.
T3 Testi: Genellikle hipertiroidizmin varlığını tespit etmek için ya da derecesini belirlemek amacıyla yapılmaktadır.
T4 Testi: T4 hormonu kanda farklı biçimlerde dolaşmaktadır. Testin amacı tiroit hormonuna ihtiyaç duyan dokulara girmesini sağlamaktır. SH sonuçlarının bir arada değerlendirilmesi daha sağlıklı sonuçlara ulaşılabilmesini sağlar.