Güven Çayyolu Cerrahi Tıp Merkezi Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Diyetisyen Eda Akın, dondurma tüketiminde dikkat edilmesi gerekenlere yönelik bilgi verdi.
Akın, dondurmanın besin içeriğine ilişkin, "Dondurmadaki esas besin, süt ve süt ürünleridir. Aynı zamanda şeker, glikoz şurubu gibi tatlandırıcılar, bitkisel veya hayvansal yağ, kakao, çikolata, badem, fıstık gibi besinler, salep, doğal ve doğala özdeş aromalar bulunur. Dondurmanın kalori değeri pasta gibi yoğun kremalı, baklava gibi hamurlu ve şerbetli tatlılara oranla çok daha düşüktür. 100 gram yani ortalama 2 top dondurma yaklaşık 200 kalori ve 130 miligram kalsiyum içerir. Fakat kalorisinin daha düşük olması, dondurmanın sınırsız tüketilebileceği anlamına gelmemelidir. Diyabet, kalp damar hastalıkları olanlar ve diyet yapanlar dondurma tüketiminde mutlaka porsiyon kontrolü yapmalıdır. Diyabet hastaları, diyetisyen kontrolünde özel formüle edilmiş diyabetik dondurmaları tüketmelidir" dedi.
“2 TOP DONDURMA TÜKETİMİ DİYETE EKLENEBİLİR”
Akın, ne kadar dondurma tüketilmesi gerektiğine ilişkin, "Sağlıklı yetişkinler ve çocuklar için haftada 2-3 gün, 2 top dondurma tüketimi diyete eklenebilir. Dondurma, çocuklar için önemli bir besin kaynağıdır. Yoğun süt içeriği nedeniyle çocuğun, büyüme ve gelişimine destek olmaktadır. Bu nedenle çocukların kalsiyum gereksinimlerini dondurma ile desteklemek mümkündür. Dondurma; 'Dondurma Türk Gıda Kodeksi Dondurma Tebliği'ne göre içinde süt ve/veya süt ürünleri, içme suyu, şeker, salep, yumurta ve/veya yumurta ürünleri, izin verilen katkı, aroma ve çeşni maddeleri gibi bileşenler katılarak elde edilen karışımın pastörize işleminin yapılması, uygun olarak işlenmesi ve dondurulması sonucunda elde edilen ürün olarak tanımlanır. Bu tebliğe uygun olarak hazırlanan dondurma, oldukça besleyici bir gıdadır. İçeriğinde karbonhidrat, yağ ve proteinin yanı sıra A, B, C, D ve E grubu vitaminler ile potasyum, magnezyum, çinko, kalsiyum ve fosfor gibi mineraller bulunur. Ambalajlı dondurma olarak bildiğimiz ve tükettiğimiz besinlerin büyük çoğunluğu ise 'Yenilenebilir Buzlu Ürünler Tebliği'ne uygun olarak hazırlanmaktadır. İçeriği dondurmadan farklı olan bu ürünlerin bir bölümü süt ve/veya süt ürünleri içermeyebilir. Yapımında bitkisel yağ, çeşni ve izin verilen farklı katkı maddeleri kullanılan bu gıdalara 'dondurma' demek çok doğru değildir" diye konuştu.
“BESLEYİCİ VE SAĞLIKLI OLMAYABİLİR”
Ambalajlı dondurma alırken etiketine dikkat etmek gerektiğini belirten Eda Akın, "Genellikle dondurma gibi algılanan bu gıdalar serinletici etkiye sahip olsa da dondurma kadar besleyici ve sağlıklı olmayabilir. Bu nedenle ambalajlı dondurmaları satın alırken etiketlerinin üzerindeki 'içindekiler' bölümünde yer alan ürün adına dikkat edilmeli. Açık sütler; kontrolsüz ve uzun süre kaynatma işlemi sebebiyle barındırdıkları zararlı bakterilerden tam olarak arındırılamayabilir. Aynı zamanda uzun süre kaynatma işlemi, pastörizasyon yöntemine kıyasla, B ve C vitamininin, folik asit gibi birçok önemli besin öğesinin daha fazla kaybolmasına neden olmaktadır. Bu nedenle dondurmanın açık sütten değil, pastörize sütten yapılmış olması daha sağlıklıdır. Paket dondurma alırken son tüketim tarihi mutlaka kontrol edilmelidir. Mikroorganizmaların üremeleri için iyi bir besi ortamı olan sütün, üretildikten sonra markete ve sofraya ulaşmasına kadar geçen süreçte bozulmaması gerekir. Aksi takdirde besin zehirlenmesine yol açabilir. Bu yüzden 'çözdürdükten sonra tekrar dondurmayın' önerisi diğer bütün dondurulmuş ürünlerde olduğu gibi dondurma için de oldukça önemlidir. Dondurmanın külahta yerine kasede tercih edilmesi, hem 20 kalori daha az alınmasını hem de rafine karbonhidrat tüketiminden kaçınılmasını sağlar. Az şekerli veya şekersiz dondurmalar, şeker oranı fazla olan dondurmalara göre daha sağlıklıdır. Bu nedenle az şekerli veya doğal meyve şekeri ile hazırlanmış dondurma seçmeye özen gösterilmelidir. Paket dondurmalarda etiket bilgisinde şeker, glikoz/fruktoz şurubu karşılaştırması yapılabilir ve düşük olanlar tercih edilebilir" ifadesini kullandı.