Nefes darlığı, rahatsız edici nefes alma güçlüklerini gösterir. Ağrı gibi bu öznel duyguyu ölçmek bazen zordur. Bazen nefesi ölçen solunum fonksiyon testlerine (FR) başvurmak gerekir.
Nefes Darlığı Belirtileri Nelerdir?
Nefes alma, kalbin atışı gibi, farkında olmadan gerçekleşir; bir otomatizmdir. Her solunum hareketi bir efor haline gelir gelmez, rahatsızlık hissi başlar ve nefes alma ağrıya dönüşür.
Nefes nefese kalma hissi, yaşlarına, olağan fiziksel aktivitelerine, kendi ihtiyaçlarına, kısacası yaşam tarzlarına bağlı olarak bir kişiden diğerine çok farklı şekilde kendini gösterir.
Dispne adı verilen bu solunum rahatsızlığıdır. Ağızdan kas hücrelerine oksijen taşıma zincirindeki bir anormallikle bağlantılıdır. Birçok patolojik; solunum veya kalp yetmezliği, anemi, diyabet vb. veya patolojik olmayan; aşırı kilolu, hareketsiz yaşam tarzı, vb. durum neden olabilir.
Nefes darlığı aniden ortaya çıkarsa ve önemliyse, kalp krizi veya pulmoner emboli olabileceği için hemen tedavi gerektirir.
Nefes Darlığının Sebepleri Nelerdir?
Nefes darlığı daha çok akciğer hastalığı ve kalp yetmezliği gibi sorunlarla ortaya çıkmaktadır.
Kalp yetmezliği: Kalp, kanı akciğerlerde dolaştırır. Kalp kanı düzgün şekilde pompalamıyorsa ( kalp yetmezliği olarak adlandırılır ) akciğerlerde sıvı birikebilir, bu olay akciğer ödemi olarak adlandırılır. Bu, genellikle boğulma hissi veya göğüste sıkışma hissi ile ilişkilendirilen nefes darlığına neden olur. Akciğerlerde sıvı birikmesi ayrıca solunum yollarının daralmasına ve hırıltıya ( kalp astımı adı verilen bir durum ) neden olabilir.
Anemi: İnsanlar kansızlık yaşadıklarında veya bir yaralanma nedeniyle büyük miktarda kan kaybettiklerinde, daha az kırmızı kan hücresine sahipler. Kırmızı kan hücreleri dokularda oksijen taşıdığı için bu kişilerde kanın taşıyabileceği oksijen miktarı azalır. Anemili çoğu insan oturma pozisyonunda sessizce oturmakta rahattır. Ancak fiziksel aktivite sırasında nefes darlığı yaşarlar çünkü kan vücudun ihtiyaç duyduğu fazla oksijen miktarını taşıyamaz. Refleks yoluyla, kanda bulunan oksijen miktarını artırmak için hızlı ve derin nefes alırlar.
Kanda çok fazla asit birikirse ( metabolik asidoz denir ), insanlar havasız kaldıklarını hissedebilir ve hızla nefes almaya başlayabilirler.
Şiddetli böbrek yetmezliği, diabetes mellitusun aniden kötüleşmesi ve bazı ilaçların veya zehirlerin yutulması metabolik asidoza yol açabilir. Anemi ve böbrek yetmezliği olan kişilerde nefes darlığına olumsuz katkıda bulunabilir.
Nefes Darlığı Nelerin Habercisidir?
Nefes darlığı olan kişilerde aşağıdaki semptomlar özellikle endişe vericidir:
Dinlenirken nefes darlığı
Azaltılmış bilinç seviyesi, ajitasyon veya kafa karışıklığı
Göğüste rahatsızlık hissi veya kalbin çarptığını veya çarptığını hissetme veya bir atımı atlama (çarpıntı)
Kilo kaybı
Gece terlemeleri
Dinlenirken nefes darlığı, göğüs ağrısı, çarpıntı, bilinç düzeyinde azalma, huzursuzluk veya kafa karışıklığı yaşayan veya akciğerlerinden hava solumakta ve vermekte zorluk çeken kişiler hemen hastaneye. Bu kişilerin acil muayeneye, tedaviye ve bazen hastaneye yatırılmaya ihtiyacı olabilir. Diğerleri bir doktora görünmeli. Doktor, semptomlarının doğasına ve şiddetine, yaşlarına ve altta yatan koşullara bağlı olarak ne kadar çabuk muayene edilmeleri gerektiğini belirleyebilir.
Nefes darlığı kalp krizi ve anksiyete gibi sorunlara neden olur.
Nefes darlığının tedavisi, nedenine yöneliktir. Düşük kan oksijen seviyesine sahip kişiler, yüzü kaplayan plastik bir burun tüpü veya plastik bir maske kullanarak ilave oksijen alırlar.
Şiddetli vakalarda, özellikle insanlar yeterince derin veya yeterince hızlı nefes alamazlarsa, soluk borusuna yerleştirilmiş bir solunum tüpü veya hava geçirmez bir maske kullanılarak mekanik ventilasyonla nefes almaya yardımcı olunabilir.
