CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, sosyal medya hesabından videolu bir paylaşım yaparak Türkiye`deki Suriyeli sığınmacılar konusunda açıklamada bulunmuştu. Suriyelilerin yurtlarına uğurlanacaklarını ifade eden Kılıçdaroğlu, konuyla ilgili planını açıkladı. Türkiye`de resmi rakamlara göre 3 milyon 600 bin Suriyeli olduğunu belirten Kılıçdaroğlu, mülteci sorununu çözeceklerini belirterek şu ifadeleri kullanmıştı:
"Özellikle Suriye`ye komşu olan illerimizde bu yoğunluğu görüyoruz. Hatta bazı illerimizde Türk vatandaşlarımızdan fazla Suriyeli vatandaşlar var. Ciddi şikayetler var. Geçinemeyen, işsiz kalan insanlar, Suriyelilerden şikayet ediyorlar. Ve önümüzdeki süreçte çok daha ciddi açmazlarla toplum olarak karşılaşabiliriz. Ve bu sorunu çözmek zorundayız. Bunlar çözemediler, çözme güçleri de yok, kapasiteleri de yok. Ama biz çözeceğiz. İnsani boyutuyla ele alacağız sorunu ve çözeceğiz."
Bu ifadelerin üzerine Suriyelilerin ülkelerine nasıl gönderileceği konusunda bazı sorular akıllara geldi. Şayet geri dönüş gündeme gelirse pek çok sorunun da masaya yatırılması gerekecek. Halen savaşın devam ettiği Suriye`de mültecilerin gidecek bir evleri yok. Bunun yanı sıra tüm Avrupa ve Türkiye`deki tüm mültecilerin yurtlarına dönmesinin 10 yılı bulacağını, hatta daha fazla süreceğini söyleyen Gazeteci Çetiner Çetin, konuyla ilgili merak edilen soruları köşesinde topladı.
En önemli sorulardan biri geri dönen mültecilerin güvenliklerinin nasıl sağlanacağı. Evleri, malları ve mülklerini geri alıp almayacakları da ayrıca bir sorun teşkil ediyor. Ya da güvenli bir şekilde evlerine yerleştikten yıllar sonra başlarına bir şey gelmeyeceği nasıl garanti edilecek?
Bu soruların yanı sıra merak edilen bir başka soru ülkedeki rejim ne olacak ve nasıl bir sistem kurulacak. Savaş bitmediği sürece, hiçbir mültecinin tam güvenliğinin sağlanamayacak olması bilinen bir gerçek.
Suriye`deki bir diğer sıkıntı ise Demokratik Birlik Partisi (PYD). 2003 yılında Kürtler tarafından Suriye`nin kuzeyinde kurulmuş bir terör örgütü olan PYD`nin saldırıları sonucu pek çok Suriyeli ülkeden kaçmak zorunda kaldı. Hem rejim hem de PYD`den kaçmak zorunda kalan 360 bin Kürt`ün ülkede nereye döneceği ve kimliklerinin olup olmayacağı da bilinmiyor.
57 milyar dolarlık üst yapı çalışmasına ihtiyacın olduğu bu büyük göçte, ülkede bir zamanlar yaşayan farklı millet ve dinden insanların ne yapacağı da merak konusu. Çetiner bu konudaki endişelerini ise "Ülkeyi terk etmek zorunda kalan, Aşuri, Keldani, Nasturi ve Ermenilere, "Hadi gelin Mezopotamya`nın renkli çocukları evlerinize" mi diyeceksiniz? Evleri ve en kutsal kiliseleri yakılmış bu gruplara nasıl bir öneri ile Suriye`ye geri dönün denilecek?" sorularıyla dile getirdi.
Bir başka problem ise radikal grupların nasıl ıslah edileceği. Suriye`de radikal gruplar içinde 700 bin silahlı militan var. En az 3 milyon insan bunların koşullarına endeksli yaşıyor. Bu 700 kişinin nasıl kontrol altına alınacağı ve 3 milyon insanın psikolojisinin ne olacağı da bilinmezler arasında.
