Yaz aylarında özellikle Güneydoğu Anadolu bölgesinde artan akrep sokma vakalarını değerlendiren Altınbaş Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Öğretim Görevlisi Özlem Karagöl, “Böcek ısırığı veya sokmalarının çoğu, ısırık veya sokma bölgesi ile sınırlı küçük reaksiyonlara neden olur ve genellikle de evde tedavi edilebilirler. Ancak ağız ve boğaz bölgesindeki ısırık veya sokmalar, oluşabilecek şişlik nedeniyle tehlikelidir ve hayatı tehdit edebilir” uyarısında bulundu.
“ACİL TIBBİ MÜDAHALE GEREKTİRİR”
Ortaya çıkabilecek bulguların farklılaşabileceğini söyleyen Karagöl, “Isırma veya sokmaya neden olan hayvana göre ortaya çıkan belirti ve bulgular değişebilir. Bazı insanlarda böcek ısırık veya sokmasına karşı alerjik reaksiyon meydana gelir. Bu reaksiyon yerel (lokalize) veya tüm vücudu ilgilendiren (sistemik) tarzda olabilir. Tüm vücudu ilgilendiren (sistemik) tarzdaki bir alerjik reaksiyon potansiyel olarak hayatı tehdit edebileceğinden acil tıbbi müdahale gerektirir” diye konuştu.
Karagöl, akrep sokmasında yerel (lokal) belirti ve bulguların ısırık veya sokma bölgesinde ağrı, şişlik, kızarıklık veya döküntü ve kaşıntı ile kabarıklık şeklinde görülebileceğini ifade etti. Karagöl, tüm vücudu ilgilendiren belirti ve bulgular ise “Döküntü, kaşıntı, kas krampları, titreme ve karıncalanma, terleme, hırıltı, ses kısıklığı veya nefes almada zorluk, baş dönmesi veya baygınlık, yutma güçlüğü, yüz ve dudaklarda şişlik, bulantı, kusma veya ishal, kaygı veya huzursuzluk ve bayılma” şeklinde sıraladı.
İLK YARDIMDA YAPILMASI GEREKENLER
Altınbaş Üniversitesi Öğr. Gör. Özlem Karagöl, akrep sokmalarında ilk yardım kapsamında yapılması gerekenleri ise şöyle sıraladı:
Yaralıyı sakinleştirin. Sokmanın olduğu bölgeyi hareket ettirmeyin. Sokulan yeri su ve sabunla nazikçe yıkayın. Sokulan yerin üzerine 15 dakika soğuk uygulama yapın. Kan dolaşımını engellemeyecek şekilde bandaj uygulayın ve sokulan yere kesme veya emme gibi herhangi bir işlem yapmayın. Kişiye şiddetli ağrısı varsa ağrı kesici verin. 112 acil yardım numarasını arayarak ya da aratarak yardım isteyin.”
Karagöl, böcek ısırık ve sokmalarında zehrin kana karışmasını engellemek amaçlı yaranın emilmesi, kesilmesi, enjeksiyon gibi işlemlerden kesinlikle kaçınılması gerektiğini de vurguladı. Karagöl, “Bunlar enfeksiyona yol açar ve yara iyileştirmesini geciktirirler” dedi.
