Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) geçen yıl 7 Ocak 2020 tarihinde tüm dünyada yaşamı kökten değiştirecek bir hastalığa dair bulgularını paylaştı. Örgüt, Aralık 2019?da Çin?de görülmeye başlanan gizemli hastalığın 2003?teki SARS salgınıyla benzerlik taşıdığı ama yeni bir tür olduğu duyurdu. İlk olarak Çin?de ve çoğunlukla Hubei Eyaleti?ndeki 11 milyon nüfuslu Vuhan?la sınırlı gözüken hastalığın yaratacağı tehdit yeterince bilinmiyordu. Salgının merkezi Çin?de bile vaka sayısı yüzleri geçmiyordu ve henüz hastalık nedeniyle hiç kimse ölmemişti. Hastalığa ilk olarak 2019-nCov adı verildi. Tıpkı SARS gibi yeni tip koronavirüs salgını da insanların solunum yollarını etkiliyordu. Daha sonra hastalığın adına Kovid-19 adı verildi. DSÖ?nün 7 Ocak?ta yaptığı açıklamadan 4 gün sonra 11 Ocak?ta salgının merkezi Çin?de ilk ölüm gerçekleşti. O günden sonra tam 1 yıl geçti ve yeni tip koronavirüsün ölümcül etkisi dünyayı sardı.
15.9 milyon aşı
Bu sürede 88.1 milyondan fazla kişiye bulaşan virüs, 1.9 milyondan fazla kişinin ölümüne neden oldu. Virüsün neden olduğu hastalık olan Kovid-19?un bulaştığı 63 milyon kişi de iyileşerek sağlığına kavuştu. Salgından kurtulmanın umudu olarak görülen Kovid-19 aşıları birçok ülkede uygulanmaya başladı. Şimdiye kadar 37 ülkede 15.9 milyon doz aşı uygulandı. Aşılamanın 14 Aralık?ta başladığı ABD?de 5.48 milyon doz aşı yapıldı. Mesajcı RNA teknolojisle aşısını üreten Amerikalı Moderna firması da Avrupa Birliği?nden onayı aldı. Aşı gelişmelerine karşın salgın hızını koruyor. Salgının sıcak noktalarından biri ABD biri de İngiltere olmaya devam ediyor. ABD?de sağlık sistemi, hızla artmaya devam eden vakalar karşısında çökme riski ile karşı karşıya kaldı. Bir ayı aşkın süredir Kovid-19 yüzünden hastaneye kabul edilenlerin sayısının günlük 100 binlerin üzerinde seyretmesi yatak ve yoğun bakım ünitelerinin kapasitelerini zorlamaya başladı. Vaka sayısının 21.8 milyonu geçtiği ABD?de şu ana kadar 369 binden fazla kişi hayatını kaybetti.
EMA?DAN DOZ AYARI
Bir şişeden 6 doz aşı
Avrupa İlaç Ajansı?nın (EMA), Pfizer ve BioNTech?in ortaklığında geliştirilen Kovid-19 aşısı ile ilgili yeni bir düzenleme yapacağı öne sürüldü. İddialara göre EMA?nın, bir şişeden 5 yerine 6 doz aşı çıkarılmasını onaylaması gündemde. Reuters?a konuşan bir EMA yetkilisi, tartışmaların şimdilik kapalı kapılar ardında yapıldığını ancak kararın çok yakında çıkabileceğini söyledi. EMA, bir şişeden 5 doz çıkarılması kaydıyla Pfizer aşısının 16 yaşından büyüklere uygulanması yönünde 21 Aralık?ta tavsiye kararı almıştı. EMA yetkilisinin aktardığına göre bir şişeden daha fazla doz elde etme teklifi Pfizer?dan geldi. Bu öneri üzerine EMA, firmadan bir şişenin 6 doza bölünmesine ilişkin veri istedi.
Bu verileri değerlendiren İnsani İlaçlar Bilimsel Komitesi?nin (CHMP) doz miktarının azaltılmasında bir sakınca görmemesi halinde, EMA?nın tavsiye kararını bu yönde yeniden düzenlemesi bekleniyor.
Doz yoğunluğunda değişikliğe gidilmesi, Avrupa Birliği ile Pfizer arasındaki anlaşmanın kapsadığı aşı miktarının yüzde 20 oranında artmasını sağlayacak. AB, birlik ülkeleri için BioNTech ve Pfizer?den 300 milyona kadar doz aşısını güvence altına alırken, BioNTech ve Pfizer bu yıl 50 milyon doz ve gelecek yılda 1.3 milyar doz aşı üretmeyi planladıklarını bildirmişti. Kulislerden gelen bilgilere göre Brüksel 50 ila 100 milyon doz için pazarlıklarını sürdürüyor.
Japonya?da 4 eyalette OHAL ilanı
Japonya ise başkent Tokyo için ikinci kez olağanüstü hal ilan (OHAL) etti. Japonya Başbakanı Suga Yoşihide, OHAL?in bugünden itibaren Tokyo, Kanagawa, Çiba ve Saitama eyaletlerinde uygulanacağını söyledi. Temmuza ertelenen Tokyo Olimpiyatları ve Paralimpik Oyunlarına ilişkin Suga, ?Güvenli turnuva için tüm önlemleri almaya kararlıyız. Aşılanmayla insanların bakış açısı da değişecektir? dedi. Bir ay sürecek OHAL?de eyaletlerde şehir karantinası ve sokağa çıkma kısıtlaması uygulanmayacak. Salgının başlangıcından beri ilk kez dün Japonya?da günlük vaka sayısı 7000?i geçti. Ülke geneli toplam vaka sayısı 267 bin 248?e, ölü sayısı 3870?e yükseldi.
Çin?de toplu test
Çin?de Kovid-19 vakalarının son 5 ayın en yüksek seviyesine çıkması sonrası bazı kısıtlamalara gidildi. Çin?de Ulusal Sağlık Komisyonu?nun açıkladığı verilere göre son 24 saatte rapor edilen 52 Kovid-19 vakasının 51?i başkent Pekin?de bulunan Hebei bölgesinden geldi. Aynı bölgede bir gün önce 20 vaka rapor edilmişti. Hebei?de geniş çaplı Kovid-19 testlerine başladı. Bölgede toplanmalar yasaklandı, giriş ve çıkışlara yönelik kısıtlamalar getirildi. Hebei yerel yönetiminin tren istasyonlarına girişleri yasakladığını duyurdu. Kovid-19?un ortaya çıktığı Çin?de bugüne kadar 87 bin 278 vaka tespit edildi, 4634 kişi hayatını kaybetti. Hastalığın bulaştığı 82 bin 159 kişi de iyileşti.
