Gündoğmuş ilçesinde, Torosların zirvesi Akdağ ve Geyik dağlarında, 50 metre yükseklikten dökülen Uçansu Şelalesi'nin kaynağını da oluşturan Alara Çayı üzerinde 7'si dere, 1'i baraj tipi olmak üzere 8 HES projesi bulunuyor. Akdeniz'e döküldüğü alana kadar yaklaşık 80 kilometre uzunluğa sahip nehir üzerindeki HES projelerinden Hayat 1.1, Hayat 1.2 ve Hayat 2 ve Kamer HES ile ilgili hukuki süreç devam ediyor.
5 Haziran 2021 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı kararına göre, bu HES'lerin planlandığı alanları da içine alan Uçansu doğal sit alanı, 'kesin korunacak hassas alan' ilan edildi. Bunun üzerine Hayat 1 ve Hayat 2 HES ve regülatör projelerinin bulunduğu Kayabükü'nde muhtar Hacı İbrahim Taşer, 700 köylünün imzası bulunan dilekçeyle Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü'ne başvurdu. Köylüler, Hayat 1.1, 1.2 ve Hayat 2 Regülatör ve HES projelerine 'ÇED olumlu' kararı verilmemesini ve Alara Çayı üzerindeki HES projelerinin iptal edilmesini istedi. Dilekçede, Alara Çayı ve bu çayı besleyen Büyükçay, Küçükçay, Göcük Deresi, Değirmenözü su kaynaklarının suyunun neredeyse tamamının 3 HES tarafından borular içine alınarak kullanılacağı belirtildi.
MAHKEME DAHA ÖNCE İPTAL ETMİŞTİ
2010 yılında bu projeler için verilen 'ÇED gerekli değildir' kararının, 2019 yılında da Kamer HES projesinin mahkeme ve Danıştay kararlarıyla iptal edildiği hatırlatılan dilekçede, "ÇED başvurusu yapılan Hayat 1-2 HES projesi kapsamında aslında 3 adet HES vardır. Hayat 1.1 ve Hayat 1.2 hidroelektrik santral binaları Alara Çayı'nın kolu Büyükçay üzerinde, Hayat 2 Regülatörü ve Hayat 2 çevirme yapısı Alara Çayı'nın kolu Küçüksu üzerinde yer alacaktır. Yapıldığı takdirde, çevreye vereceği zararın büyüklüğü anlaşılabilir" denildi.
DOĞAL YAŞAMA GERİ DÖNÜLEMEZ ETKİ
İklim değişikliği ve kuraklığın giderek arttığı böylesi bir zamanda bu durumun endişe verici olduğu da vurgulanan dilekçede, ÇED raporunda ormanların kesileceği ve kullanımın HES şirketine verileceği, tarım arazilerinin mülkiyetinin ise kamulaştırma kararıyla aynı şirkete verileceğinin açıkça belirtildiği kaydedildi. Muhtar, dilekçede, “Alara Çayı ve bu çayı besleyen Büyükçay, Küçükçay, Göcük deresi, Değirmengözü su kaynaklarının suyunun kullanım hakkı tamamen şirketin eline geçmektedir. Doğal yaşamı geri dönülmez bir şekilde olumsuz etkileyecek bu duruma izin verilmemelidir" dedi.
KESİN KORUNACAK HASSAS ALAN İÇİNDE
Cumhurbaşkanlığı kararı ile 'kesin korunacak hassas alan' tescil edilen alanın koordinatlar ve haritasına da yer verilen dilekçede, HES santral binasının 'kesin korunacak hassas alan' içinde kaldığı kaydedildi. Ayrıca bu durumun, ÇED raporunda Antalya- Burdur- Isparta Planlama Bölgesi 1/100 bin ölçekli çevre düzeni planında da görüldüğü belirtildi.
6 KÖYDEN İMZA TOPLANDI
HES'lerin yerleşim alanları, 'kesin korunacak hassas alan', tarım ve orman alanları ve akarsu üzerinde kaldığını belirten muhtar Taşer, “Gündoğmuş ilçesi Köprülü, Kayabükü, Eskibağ, Yeşildere, Akyarı, Çaltı köylüleri, yöre halkını ve doğadaki tüm canlıları yerinden yurdundan edecek olan Alara Çayı üzerinde yapılacak olan Hayat 1.1, 1.2 ve Hayat 2 regülatör ve HES projesine ÇED olumlu kararı verilmemesini talep etmektedir. Hayat 1.1, 1.2 ve Hayat 2 regülatör ve HES projesine ÇED olumlu kararı verilmemesi ve Alara Çayı üzerindeki HES projelerinin iptal edilmesi hususunda, gereğini arz ederim" dedi.