Medipol Mega Üniversite Hastanesi Meme Cerrahisi Bölümünden Dr. Öğr. Üyesi Pelin Basım, günümüzde birçok alanda kullanılan pestisitlerin meme kanseri riskini arttırdığını belirterek önemli açıklamalarda bulundu. Dr. Öğr. Üyesi Basım, meme kanserinin 2005 yılından bu yana artış hızını düşürmüş olsa da halen kadınlarda en sık görülen kanser türü olduğuna dikkati çekerek, “Meme kanseri kadınlarda kansere bağlı ölümlerde 2’nci sıradaki yerini hala koruyor. Meme kanserinde toplumsal eğitim genellikle kendi kendine meme muayenesi ve erken tanı metotlarının tanıtılması, kadınların rutin kontrollere uymalarının sağlanması yönünde olsa da risk faktörlerinin belirlenmesi ve ortadan kaldırılabilir faktörlerin üzerinde durulması gerekliliği de yabana atılmamalı. Günümüzde sigara ve alkol alışkanlıklarının terkedilmesi, obeziteyle mücadele, trans yağların tüketiminin azaltılması ve kişilere düzenli egzersiz alışkanlığı kazandırılması noktalarında sıkça medyada haberler yayımlandı. Pestisitler ise yaygın kullanım alanları ve meme kanseri ile sebep-sonuç ilişkilerinin saygın bilim adamlarınca ispatlanmış olmasına rağmen medyada istenilen ilgiyi yakalayamadı” diye konuştu.
GELECEK NESİLLERİ DE OLUMSUZ ETKİLİYOR
Günümüzde pestisit kullanılan alanların hızla artarak insan sağlığını tehdit ettiğine değinen Dr. Öğr. Üyesi Basım şu ifadeleri kullandı:
“Hızla ve kontrolsüz artan dünya nüfusunu karşılayacak besin maddelerine duyulan ihtiyacı ancak birim alanda verimi ve kalitesi yüksek, düşük maliyetli ürünlerle sağlamak mümkün görünüyor. Pestisitler ürün miktarını artırırken, aynı zamanda hava, toprak ve suda kirlenmelere, besin zincirinde kırılmalara, bu yolla insan sağlığında onarılması mümkün olmayan hasarlara yol açıyor. Denetimden yoksun, bilinçsizce ve hiçbir koruyucu önlem alınmadan kullanılan pestisitlerin genetik dizilimde yarattığı kırılmalarla hem etkilenen bireylerde hem de gelecek nesillerinde kanser türlerine yol açtığını günümüzde net olarak ifade edebiliyoruz. Öyle ki kronik pestisit maruziyeti altındaki ya da pestisitlerle kontamine (bulaşma) olmuş bu gıdaları tüketen kişilerde meme kanserinin 9 kat arttığına dair bilimsel çalışmalar da bulunuyor. Öte yandan direkt genomik etkilerinin yanı sıra pestisitlerin östrojen benzeri fonksiyon gösteren bileşenleri sayesinde erken ergenlik, erken menars, doğurganlıkta azalma, anne sütü üretiminde azalma gibi indirekt yollarla da meme kanserini tetiklediği yönünde görüşler bilim dünyasında pestisit kullanımının azaltılmasına yönelik eğilimleri de tetikledi.
ÖZELLİKLE ÇİFTÇİLER VE TARIM İŞÇİLERİ RİSK ALTINDA
Çiftçiler ve tarım işçilerinin diğer meslek gruplarına göre bazı kanser türlerine daha sık yakalanmasına da değinen Basım, “Bu durum günümüzde kronik pestisit maruziyetine bağlanıyor. Ayrıca aynı tarım ürününün bir değil birden fazla kimyasalla temas etmesi durumlarında işler daha da karmaşıklaşıyor, besin zinciri ulaştığı her noktaya kanserojen etkilerini taşımaya devam ediyor. Bir taraftan toplumları hastalıkların erken tanısı için hastanelerde tetkik yaptırmaya özendirirken, öte yandan bilimsel olarak ispatlanmış bu kanserojenlerin kullanımının henüz sınırlandırılmamış olması Dünya Sağlık Örgütünün de dikkatini çekmiş olacak ki kurumun 2030 hedefleri arasında tarımda pestisit kullanımının sınırlandırılması başlıca hedefler arasında geliyor” ifadelerini kullandı.