Porto kentinde başlayan ve iki gün sürecek toplantılara 27 AB ülkesinden 24`ü liderler düzeyinde katılırken, AB Konseyi Başkanı Charles Michel, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Avrupa Parlamentosu (AP) Başkanı David Sassoli ile çok sayıda sivil toplum örgütü temsilcisi de zirvede hazır bulundu.
Almanya Başbakanı Angela Merkel, Hollanda Başbakanı Mark Rutte ve Malta Başbakanı Robert Abela ise video konferans ile zirveye iştirak etti.
Son olarak Göteborg`da 2017 yılında yapılan ve Portekiz`in AB dönem başkanı olması sıfatıyla öncelik verdiği Sosyal Zirve`de, özellikle yeni tip koronavirüs (Kovid-19) sonrası Birliğin sosyo-ekonomik sorunlarına, yoksulluk ve sosyal eşitsizlik meselelerine çözüm önerileri tartışıldı.
Toplanın ilk gününün kapanışında bir konuşma yapan AB Konseyi Başkanı Michel, Avrupa Sosyal Haklar Sütunu Eylem Planı için "Bu, Avrupa Birliği`nin temel üç kurumunun (AB Konseyi, AB Komisyonu ve Avrupa Parlamentosu) üzerinde anlaştığı en geniş ve iddialı bir taahhüt." dedi.
AP Başkanı Sassoli de sosyal hakların AB vatandaşları için "bir kimlik kartı" olduğunu savunarak, "AB, Avrupa Sosyal Haklar Sütununu görmezden gelirse küresel bir aktör olmaz." diye konuştu.
Sassoli, "Kovid-19 krizinin sosyal bedeli olacağını, uzun süreceğini, ekonomik toparlanma, ekolojik ve dijital geçişin sosyal hedeflerle birlikte yürütülmemesi halinde çok fazla AB vatandaşının geride kalacağını ve buna müsaade etmemeleri gerektiğini" vurguladı.
Avrupa İşleri ve Sosyal Haklar Komiseri Nicolas Schmit de "Gerçek sorun, çok az sosyal hak olmasıdır. AB`nin, vatandaşlarının sosyal sorunlarına somut cevaplar vermesi kolektif bir zorunluluktur." değerlendirmesini yaptı.
Diğer yandan sivil toplum örgütlerinin temsilcileri, Sosyal Zirve`nin yılda bir düzenlenmesi önerisinde bulundu.
ZİRVE YARIN SONA ERİYOR
Zirvenin yarınki son gününde, Avrupa Sosyal Haklar Sütunu`nun uygulanmasına yönelik eylem planı, "Porto Deklarasyonu" adı altında sadece kurumsal düzeyde değil sivil toplum örgütlerine de imzalatılarak kamuoyuna açıklanacak.
Söz konusu deklarasyonda 27 AB ülkesinin, istihdamın korunması ve yeni istihdamların yaratılması, ekonomik iyileşmeye odaklanma, yoksulluk ve eşitsizliğe karşı mücadele, "çifte geçiş" olarak adlandırılan ekolojik ve dijital geçiş planlarının dayattığı sosyal ihtiyaçlara karşılık verme ve Kovid-19 salgınına karşı ortak mücadeleyi ilişkin taahhütleri yer alıyor.
AB Komisyonunun mart ayında sunduğu Avrupa Sosyal Haklar Sütunu Eylem Planı`na göre 2030 yılına kadar, 20 ila 64 yaşlarındakilerin en az yüzde 78`inin çalışıyor olması, tüm çalışanların en az yüzde 60`ının her yıl eğitime katılması, yoksulluk ve sosyal dışlanma riski altındaki kişilerin sayısının en az 15 milyon düşürülmesi başlıklarında üç ana hedef konulmuştu.
Bu arada ABD Başkanı Joe Biden`ın ortaya attığı Kovid-19 aşılarının üzerindeki fikri mülkiyet haklarının askıya alınması önerisi, Portekiz`deki zirveye katılan AB liderlerinin de öncelikli konularından biri oldu.
