Nevşehir`in el sanatlarıyla ünlü ilçesi Avanos`ta, toprağı sanata dönüştüren çanak ustaları, ürünleri tüketiciye ulaştırmadan önce 900 derece ısıda pişirerek dayanıklılığını artırırken, mesleklerini ramazan ayında ateşin başında sürdürüyor.
İlçede 7 bin yıllık geçmişi olan çanakçılık mesleğini devam ettiren ustalar, tezgahta el emeği göz nuru ile yaptıkları çanak ürünlerini iki hafta boyunca kurumaya bırakıyor. Daha sonra geleneksel yöntemlerle yapılan taş fırında pişirilen ürünler, kullanıma hazır hale getiriliyor.
Çanak ustası 40 yaşındaki Muharrem Akkuş, muhabirine, 25 yıl önce çanak atölyelerinde başladığı işinde her yıl en zorlu süreci ramazan ayında yaşadıklarını belirtti.
Taleplere göre çeşitli çanak malzemeleri ortaya çıkarmak için çalıştıklarını anlatan Akkuş, tüketiciye ulaşmadan önceki son aşamada ürünlerin pişirildiğini ifade etti.
Fırının üst bölmesindeki odaya çanakları yerleştirdikten sonra odun ve talaş kullanarak elde ettikleri 900 derece ısıda 8 ila 10 saat pişirme işlemine devam ettiklerini aktaran Akkuş, şunları söyledi:
"Çanakları imalatı bitince kurumaya bırakıyoruz. Ardından ateşin yandığı fırının üstündeki odaya çanakları dolduruyoruz. Sonra da fırını ateşleyip çanak ürünleri pişiriyoruz. Dört saat odun atarak ısıtıyoruz sonraki dört saat boyunca da talaş atarak ısıyı yükseltiyoruz. Ürünlerin türüne göre değişiyor ve bazen 8 bazen 10 saat boyunca ortalama 900 derece ısıda pişiriyoruz. Pişme esnasında sürekli başında durup ateşi takip etmem gerekiyor. Maşa ile karıştırıp ateşin azaldığı tarafa odun atarak tüm alana aynı derecede ısı yaymasını sağlamam gerekiyor. Takip etmezsek pişme sonrası ürünlerde çok fire çıkıyor. Bu ateşin karşısında saatlerce durmak ramazan ayında zorluyor. Fırından dışarı 300-400 derecelik ısı vuruyor. Ateşin karşısında dayanmaya çalışıyoruz."
Çanak ustası babasına fırınlama işleminde yardım eden 16 yaşındaki Deniz Akkuş da çanakları pişirme işleminin ardından ertesi gün raflara aldıklarını ancak yüksek ısıda pişen ürünlerin sıcaklığını korumasından dolayı işlerinin meşakkatli olduğunu dile getirdi.
Oruç tutmakta zorluk çekmesine karşın dayanmaya gayret ettiğini söyleyen Deniz Akkuş, "Ürünler piştikten sonra çanakları toplarken fırının içi hala sıcak oluyor. Ürünler de sıcak olduğu için ellerimiz bazen su topluyor. Bu süreçte çalışırken, `İftar vakti gelse de kana kana su içsem` diye dua ediyorum." diye konuştu.
Kaynak: Anadolu Ajansı / Behçet Alkan