ABD Başkanı Joe Biden, 1915 olaylarının yıldönümüyle ilgili açıklamasında `soykırım` ifadesini kullandı. Biden`ın yazılı olarak yaptığı açıklamada ilk ve son paragraflarda olmak üzere iki defa `soykırım` ifadesi yer alırken, "Bunu suçlamak için değil, yaşananların tekrarlanmamasını garanti etmek için yapıyoruz" denildi.
Biden açıklamasının başında, "Her yıl bu günde Osmanlı dönemindeki Ermeni soykırımında ölen herkesin hayatlarını hatırlıyoruz ve böylesi bir mezalimin yeniden yaşanmasını engellemeye bağlılığımızı ortaya koyuyoruz" ifadelerini kullandı.
ABD Başkanı, açıklamanın son paragrafında ise "Amerikan halkı, 106 yıl önce bugün başlayan soykırımda yok olan bütün Ermenileri onurlandırmaktadır" dedi.
Açıklamada, şu ifadeler kullanıldı: "Her yıl bu günde Osmanlı dönemindeki Ermeni soykırımında ölen herkesin hayatlarını hatırlıyoruz ve böylesi bir mezalimin bir daha yaşanmasını engellemeye yönelik bağlılığımızı yeniden ortaya koyuyoruz. 24 Nisan 1915`te Ermeni entelektüellerin ve cemaat liderlerinin Osmanlı yetkilileri tarafından Konstantinopolis`te tutuklanmasıyla başlayarak, bir buçuk milyondan fazla Ermeni tehcir edildi, katledildi veya bir yok etme kampanyası dahilinde ölümlerine yürüdü. Meds Yeghern`in kurbanlarını, bu yaşananların dehşetinin tarihte hiçbir zaman kaybolup gitmemesi için onurlandırıyoruz. Ve nefretin her türünün çürütücü etkisine karşı sürekli gözümüzün açık kalması için hatırlıyoruz. "
Biden, "Ermenilerin hikâyesini onurlandırıyoruz. Acılarını görüyoruz. Tarihi teyit ediyoruz. Bunu suçlamak için değil, yaşananların tekrarlanmamasını garanti etmek için yapıyoruz" ifadelerini kullandı.
Biden`dan önce 1915 olaylarını soykırım olarak nitelendiren son ABD Başkanı Ronald Reagan`dı. 1981 yılında bu yönde açıklama yapan Reagan, Türkiye`nin baskıları sonucunda geri adım atmıştı.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, ABD Başkanı Joe Biden`ın 1915 olaylarına `soykırım` demesi üzerine açıklama yaptı.
Çavuşoğlu, "Sözcükler tarihi değiştiremez. Tarihimiz hakkında kimseden ders alacak değiliz" derken, "Tek dayanağı popülizm olan bu açıklamayı tümüyle reddediyoruz" ifadelerini kullandı.
Dışişleri Bakanlığı ise "ABD Başkanı`nın 24 Nisan tarihinde yaptığı 1915 olaylarına dair açıklamayı kabul etmiyor ve en şiddetli şekilde telin ediyoruz" şeklinde konuştu.
Bakanlık, "Tarihi konularda hüküm vermeye ne hukuken ne ahlaken yetkisi bulunan ABD Başkanı`nın açıklamasının hiçbir değeri bulunmamaktadır" ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, sosyal medya hesabından "Biden yönetiminin 1915 olaylarını `soykırım` olarak etiketlemesini kati surette reddediyoruz, en sert şekilde telin ediyoruz. Washington`un onurlu tarihimize gölge düşürmeyi seçmesinden dolayı ikili ilişkilerimiz açısından son derece talihsiz, üzücü bir gün yaşıyoruz. ABD makamları bu açıklamayı yaparken ne yazık ki lobilerin taleplerine diz çökmüştür" açıklamasıyla Biden`ın sözlerine tepki gösterdi.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, sosyal medya hesabından, "Tek gündemi ülkemize düşmanlık olan çevrelerin iftiralarını tekrar eden ABD Başkanının açıklamasını şiddetle kınıyor ve reddediyoruz. ABD Başkanına kendi tarihine ve bugününe bakmasını tavsiye ediyoruz." açıklamasıyla Biden`ın sözlerine tepki gösterdi.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, ABD Başkanı Joe Biden`ın 1915 olaylarını "soykırım" olarak nitelemesine tepki gösterdi.
Bakan Soylu, Twitter`dan yaptığı paylaşımda, "ABD tarih bilmez. Çünkü tarihi yoktur. O nedenle başkanına söyletilen sözün de kıymeti harbiyesi yoktur." değerlendirmesinde bulundu.
Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, şunları kaydetti:
"Tarihleri soykırım ve ırkçılık suçlarıyla dolu bir sabıka kaydından ibaret olanların art niyetli beyanları bizim için yok hükmündedir. Hukuk ve tarih önünde de bir kıymetiharbiyesi yoktur. Anadolu, insanlık ailesine asırlardır ilham kaynağı olmuştur, olmaya da devam edecektir."
Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, tarih arşivlerinin gerçeğin aynası olduğunu, siyasi hezeyanlara değil, yaşanmışlıklara dayandığını belirterek, şunları kaydetti:
"Biz, evlatlarımıza tarihi, bilimin yol göstericiliğinde çarpıtmadan anlatıyoruz. Hem tarihi hem hukuki zeminde hiçbir karşılığı olmayan bu iftiralar yok hükmündedir."
AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik, Biden`ın açıklamalarına, "Bu açıklama, Türk-Amerikan ilişkilerini sabote etmeye çalışan çevrelere destek veren bir açıklama olmuştur. Bu açıklamayı şiddetle reddediyoruz, şiddetle kınıyoruz. Bize göre bu mesele tarihçilerin ve bilim insanlarının tartışması gereken bir konudur. Sn Cumhurbaşkanımızın arşivlerin araştırmacılara açılması ve tarihçilerin vereceği karara uyalım çağrısı da ortadadır. Biden açıklaması tarihsel dayanağı olmayan bir açıklamadır. ABD Başkanı Biden`ın, 1915 yılında Osmanlı Devleti`nde yaşanan olaylar hakkında tarihi ve hukuki dayanaklardan yoksun ve asılsız iddiaları esas alan açıklamasını hiçbir suretle kabul etmiyor ve şiddetle kınıyoruz." sözleriyle tepki gösterdi.
AK Parti Genel Başkanvekili Numan Kurtulmuş, ABD Başkanı Joe Biden`ın sözlerine, "Ermeni lobilerine yaranmak adına Türkiye`ye bu iftirayı atanlara, Vietnam`da, Bağdat`ta, Felluce`de döktükleri kanları, Ebu Garip Hapishanesindeki iğrenç işkencelerini, Hiroşima ve Nagazaki`ye attıkları atom bombasıyla çocuk, kadın demeden kuruttukları nesilleri hatırlatırız." ifadeleriyle tepki gösterdi.
Konuyla ilgili olarak CHP de ABD Başkanı Biden`a tepki gösterdi. Parti Sözcüsü Faik Öztrak tarafından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
"ABD Başkanı Joseph Biden`ın 1915`te yaşanan acı olayları "soykırım" olarak nitelemesi büyük bir yanlış olarak tarihe geçmiştir. Bu açıklama Türkiye-ABD ilişkilerine olduğu kadar, Ermenistan Halkı ile Türkiye Halkı arasında bir uzlaşıya ulaşılmasına da olumsuz etki yapacak ve onarılması güç yaralar açacaktır.
1915 olayları Türklerin ve Ermenilerin hafızasında büyük travmaya neden olan bir trajedi, bir felaket olarak iz bırakmıştır. Bu travmanın giderilmesi bu tür açıklamalarla mümkün değildir. Özellikle diğer ülkelerin devlet yetkililerinin üzerine düşen, geçmişte yaşanan trajedi üzerinden yeni bir gerilime yol açmak değil, ortak acının yaralarının sarılmasına çalışmak olmalıydı. Bu açıklama ile bu fırsat da kaçırılmıştır.
Güney Kafkasya`da Azerbaycan ile Ermenistan arasında otuz yıldır süren Yukarı Karabağ sorununun çözüm aşamasına yaklaşıldığı, Azerbaycan`ın işgal altındaki topraklarının kurtarıldığı ve bölgede Türkiye, Azerbaycan ve Ermenistan halklarının barış, huzur, istikrar ve refah içinde geleceğe bakmaya hazırlandıkları bir sırada kullanılan sözde "soykırım" ifadesi, bütün bu süreçlerin zedelenmesine yol açacaktır.
Son zamanlarda Türkiye aleyhine yapılan açıklamalar ve ülkemiz aleyhine alınan kararlar, AK Parti iktidarının basiretsiz dış politikasının Türkiye`yi getirdiği noktayı göstermesi bakımından ibret vericidir. Ülkemizi töhmet altında bırakan açıklamaları esefle karşılıyoruz."
ABD Başkanı Joe Biden`ın sözlerine Twitter hesabından açıklama yapan Meral Akşener ise şu ifadeleri kullandı:
"Dün akşam Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Başkan Biden arasında gerçekleşen ve Sayın Erdoğan`ın uzun zamandır heyecanla talep ettiği telefon görüşmesi sonrasında; iki başkentte yapılan açıklamaların içeriğindeki farklılıkları ve aynı zamanda görüşülen konulardan bazılarının vatandaşlarımızdan esirgenmeye çalışıldığı gerçeğini ibretle gözlemledik.
İktidarca haftalardır beklenen telefon görüşmesinin, 23 Nisan`a rastlatılmasının, Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı kutlaması ile alakasının bulunmadığı gibi bu telefon görüşmesinde "sözde Ermeni soykırımı" temasının gündeme gelmemiş olması da elbette mümkün değildir.
Nitekim Biden`ın bugün yapmış olduğu açıklama, yukarıdaki gözlemlerimizi teyit ettiği gibi tarihi gerçeklerden uzak olup, Türk milletinin onur ve itibarına yönelik ağır bir saldırı niteliğini taşıyor.
Dün yapmış olduğum çağrı ve uyarı niteliğindeki açıklama tahtında; siyasi ve ahlaki sorumluluk gözetilmeden dile getirilen sözde "soykırım" ifadesinin, ABD Başkanı Biden tarafından kullanılmasının ülkelerimiz arasındaki ilişkilere ağır bir zarar vereceği şüphesizdir.
Bunun yanında, yapılan telefon görüşmesinde bu niyet işitildiğinde, ahizenin Biden`ın yüzüne kapatılamamış olması, NATO Zirvesi vesilesiyle görüşme beklentisinin hâlen de sürdürülmesi, iktidarın bu densiz ve dengesiz ilişkideki acizliğinin ifşasından başka bir şey değildir.
Bu itibarla, sözde "soykırım" lafını ağzına alanları, tarihi yeniden yazmaya çalışanları, buna gereken yanıtını veremeyenler ile mevsimlik ve konjonktürel siyasi çıkarları iki ülke halkı arasındaki dostluk ilişkisine tercih edenleri, bu vesileyle en şiddetli şekilde kınamayı bir vazife addediyorum."
11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül`den de ABD`nin tepki çeken kararına, "Türkiye-ABD ilişkilerinde ciddi sıkıntıların yaşandığı mevcut konjonktürü fırsat bilip, yüz yıl önce bu topraklarda yaşanan ortak acılar üzerinden siyaset yapmak ve tarihi gerçekleri çarpıtmak devlet adamlığına yakışmaz. Başkan Biden`ın açıklamasını esefle karşılıyorum." dedi.
Biden`dan önceki iki ABD başkanı olan Donald Trump ve Barack Obama, göreve geldikten sonra konuya ilişkin yaptıkları tüm açıklamada Ermenice "Büyük Felaket" anlamına gelen, "Meds Yeghern" ifadesini kullanmıştı.
ABD başkanları, 1993 yılında Bill Clinton döneminden bu yana 1915 olaylarıyla ilgili düzenli olarak her yıl yazılı açıklama yapıyor. 1915 olayları genellikle "büyük felaket, tehcir ve katliam" gibi ifadelerle betimleniyordu.
ABD Başkanı Joe Biden, başkanlık seçimi sürecinde, 1915 olaylarına sözde `soykırım` diyeceğini ifade etmişti. ABD`deki 50 eyaletin 49`u 1915 olaylarını sözde `soykırım` olarak tanırken, yalnızca Mississippi eyaleti olayları tarihçilerin değerlendirmesine bırakmıştı.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcü Vekili Jalina Porter, dün Beyaz Saray`da basın toplantısı düzenledi. Düzenlediği basın toplantısında sözde 1915 olaylarına ilişkin açıklama yapan Porter, Washington`un 1915 olaylarını `soykırım` olarak tanıdığını açıklayacağını söylemişti. Toplantıda fazla detay vermeden açıklama yapan Sözcü Jalina Porter, "Sözde Ermeni soykırımı ile ilgili olarak, yarın bir açıklama bekleyebilirsiniz" ifadelerini kullanmıştı.
Son Dakika: ABD Başkanı Biden`ın skandal soykırım kararına Türkiye`den tepki yağıyor
