TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu bünyesinde oluşturulan 'Ermenistan’ın Azerbaycan’a Saldırması ile Başlayan Gerilim ve Çatışma Sürecinde Yaşanan Hak İhlalleri ve Türkiye’deki Ermeni Vatandaşlarımızın Durumu Alt Komisyonu'nun hazırladığı rapor tamamlanarak kabul edildi. Çatışma bölgesinde incelemelerde bulunan, Türkiye'deki Ermenilerin temsil ettiği kurum ve kuruluşların temsilcileriyle görüşmeler gerçekleştiren alt komisyonun raporunda, 44 gün devam eden çatışmalar boyunca, Ermenistan'ın ön plana çıkan yöntemlerinden birinin, sivil altyapı unsurlarına ve sivil mekanlara yapılan saldırılar olduğu belirtildi. Çatışmaların ilk 2 haftası içerisinde Azerbaycan'a ait hastane, okul ve mezarlıklar gibi 200'den fazla ev ve sivil tesisin yıkıldığı belirtilerek, "Eğitim binaları, sağlık tesisleri, sosyal, kültürel, tarihsel ve dini mekanlar da saldırılara hedef olmuştur. Saldırılarda sivil altyapının, sivil emlakin, tarihi ve kültürel binaların ve sivil araçların hedef alındığı sıkça ifade edilmiştir. Mesela, Gence'ye düzenlenen saldırılarda; evler, tarihi ve kültürel öneme sahip mekanlar, büyük alışveriş yerleri, benzeri kamusal alanlar ciddi biçimde zarar görmüş ve tahrip edilmiştir" denildi.
'CİDDİ HASAR GÖRDÜ'
Hedef alınan sivil unsurlar arasında ambulansların ve tıbbi tesislerin bulunduğu, eğitim kurumlarının kasıtlı olarak hedef alındığı, elektrik, gaz, su, haberleşme istasyonları gibi hayati sivil altyapıların hedef alındığına dikkati çekilerek, "Bu bağlamda tarihi ve kültürel eserlere saldırı ayrıca dikkat çekici bir yöntem olmuştur. Gence Devlet Tarih ve Kültür Envanteri’nde bulunan 'İmamzade Külliyesi' ile bir asırlık Rus Ortodoks Kilisesi 'Alexander Nevsky'nin duvarlarında bombardıman sonucunda derin çatlaklar oluştuğu tespit edilmiş, hem tarihi hem de dini anıtların ciddi şekilde hasar gördüğü" ifadelerine yer verildi.
'MİSKET BOMBASI KULLANILDIĞI İSPATLANDI'
Raporda, çatışmalarda kullanılan yöntemler kadar kullanılan silahların niteliğinin de hukuken önem arz etttiği belirtilerek, şunlar kaydedildi:
"Bir medya raporunda, Ermenistan ordusunun, sivillere yönelik saldırılarda Tochka-U taktik balistik füzeleri kullandığı bildirilmiştir. Daha da önemlisi, 27-28 Ekim tarihlerinde Berde şehrine yapılan saldırının yasaklanmış silahlarla yapıldığı görülmüştür. Bu bağlamda, Berde'de misket bombası (cluster bomb) kullanıldığı ispatlanmıştır. Berde'de bu türden bir silahın kullanıldığı İnsan Hakları İzleme Örgütü (Human Rights Watch) tarafından da teyit edilmiştir. Ayrıca, yine kullanımı yasak olan fosfor içeren mermilerin kullanıldığına dair haberler de medyada yer almıştır. Eylemler neticesinde, çatışmalar sona erdiğinde, 94 sivilin öldüğü, 405 sivilin yaralandığı, 3 bin 326 müstakil evin tahrip edildiği, 504 sivil tesisin tahrip edildiği, 120 tane çok katlı yerleşim apartmanının yıkıldığı ifade edilmiştir."
