Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, yeni tip koronavirüse (Kovid-19) karşı geliştirilen ve en yenilikçi aşı yöntemlerinden biri kabul edilen virüs benzeri parçacıklara dayalı (VLP) aşı adayının ilk insan denemelerine gönüllü oldu.
Varank, Ankara Onkoloji Hastanesi`nde TÜBİTAK COVID-19 Türkiye Platformu çatısı altında çalışmaları süren VLP temelli aşının insan denemelerinin Faz-1 aşamasında aşı yaptırdı.
Varank, aşı olduktan sonra yaptığı açıklamada, VLP`nin Türkiye`de ve dünyada yenilikçi bir aşı teknoloji olduğunu belirterek "Normalde bu çalışmalar, 27 Martta 36 gönüllü ile başladı. Biz de Hasan Mandal hocamla bu çalışmaya katılmış olduk." dedi.
Geçen yıl TÜBİTAK COVID-19 Türkiye Platformu olarak Türkiye`de tüm aşı ve ilaç çalışması yapan hocalarla toplantı yaparak ülkenin virüsle mücadelede neler yapabileceğini konuştuklarını anımsatan Varank, bazı hocaların Türkiye`nin aşı üretme kabiliyeti olduğunu bunu başarabilecek hocaların ve tesislerin olduğunu söylediğini aktardı.
Bir hocanın kendilerine "Sayın Bakan`ım siz bize destek verin, önümüzü açın, aşımızı üretelim, ilk biz kendimize yapılacağız." dediğini aktaran Varank, "Biz Hasan Hoca`yla söz verdik, yeter ki bilim insanlarımız aşıyı üretme noktasına gelsin sizinle beraber biz de gönüllü oluruz. Bugün o gönüllülük sözümüzü yerine getiriyoruz." ifadesini kullandı.
"VLP aşısı dünyada inovatif kabul edilen bir aşı türü"
Varank, VLP aşısının dünyada inovatif kabul edilen bir aşı türü olduğunu vurgulayarak şu bilgileri verdi:
"Dünya Sağlık Örgütü listesine göre dünyada 4 tane klinik aşamalarına geçmiş aşı adayı var. Burada İhsan ve Mayda hocalarımızın geliştirdiği bu aşının dünyadakilerden farklı özellikleri var. Aşı adayımız virüsün 4 proteinini de dikkate alarak tasarlanmış bir aşı adayı. Aynı zamanda aşılarda kullanılan etkinliğini artıran adjuvant???????lar var. İhsan Hoca`nın en başında geliştirilmesine ABD`deki çalışmalarına katıldığı CpG adjuvantı var. İnovatif aşı adayı olduğuna inanıyoruz. Neticelerinin de çok farklı ve dünyadakilerden etkin olacağına inanıyoruz."
Faz-1 gönüllüsü olmanın önemine işaret eden Varank, Türkiye`de Faz-1 çalışmasının aşıda çok yapılamadığını dile getirdi. Varank, aşı yaptıracak olan vatandaşlara da seslenerek şöyle konuştu:
"Aşılama vaktiniz geldiyse, aşıya adaysanız Sağlık Bakanlığımızın uyguladığı aşıları yaptırın. Ama yerli aşı çalışmalarında da gönüllü olmak istiyorsanız çekinmeyin. Biz burada Hasan Hoca`mızla Faz-1 ilk insan denemelerinde gönüllü olduk, aşımızı yaptırdık. Bu çalışmalarla Türkiye`nin VLP denilen yeni teknolojideki aşısında hızlıca ilerleyerek sene sonuna kadar Faz-3 çalışmalarını tamamlayıp Türkiye`nin VLP yerli ve milli aşısını elimize almak istiyoruz. Sadece Türkiye`ye değil aynı zamanda tüm insanlığa faydası olmasını aynı zamanda tüm insanlığa faydası olsun istiyoruz."
Faz-1 teknik çalışma merkezi açmanın vizyoner bir adım olduğunu ifade eden Varank, hocalara da teşekkürlerini iletti. Varank, Faz-1 denemesi yapılan merkezlerin sayısını Sağlık Bakanlığı ile birlikte arttırmaya devam edeceklerini söyleyerek "Virüs benzeri parçacıklı aşı adayımıza çok güveniyoruz. Sene sonuna kadar yeterince gönüllü bulabilirsek Faz-3`üde hızlıca tamamlayarak aşımızı ele almak dünyaya şifa olacak başarılı bir aşıyı ortaya çıkarmış olacağız." şeklinde konuştu.
Virüs benzeri parçacıklar teknolojisinin inovatif bir teknoloji olduğu için yeni mutasyonlar için de dizaynı ve tasarımının değiştirilebildiğini belirten Varank, şöyle devam etti:
"Şu anda İhsan ve Mayda hocalarımız İngiliz mutasyonu için VLP aşısının ikinci tasarımını yaptılar. Hayvan deneylerini şu anda TÜBİTAK MAM`da başladı. Bu aşının Faz-2`sine geçildiğinde İngiliz mutasyonuna karşı olan tasarım denenmiş olacak. Sentetik biyoloji dünyada öne çıkan bilim dalı olarak şu anda gündemde. Önümüzdeki dönemde ona ilgi artacak. Bu teknolojiyle ilgili çalışmalar artacak. Sentetik biyolojinin önemli özelliklerinden bir tanesi de hızlı adaptasyon yapılabilmesi. VLP aşısı Faz-2`de İngiliz mutasyonu için denenecek. Ama diğer mutasyonlar için de çok çabuk şekilde yeni bir tür geliştirmek mümkün, hocalarımız bunu çalışıyorlar."
Gönüllü olun çağrısı
TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, 27 Mart 2021`de VLP aşısında Faz-1 aşamasına geçildiğini bildirdi.
Bugün Faz-1 çalışmalarının devam ettiği noktada Bakan Varank ile gönüllü olduklarına işaret eden Mandal, "2 Nisan 2020`de Türk bilim insanlarına güvenin demiştik. Türk bilim insanları dünyadaki var olanlar aşıların da üzerine de çıkarak en iyi şekilde tasarlayacaklar. TÜBİTAK COVID-19 Türkiye Platformu kapsamında TÜBİTAK tarafında desteklenen 7 aşı adayımız var. Bunlardan birisi şu an Faz-1 aşamasında. Biz buna gönüllü olduk. İnşallah gelecek haftadan itibaren diğer aşı adayımız inaktif aşı adayı. O da başlayacak Ankara Şehir Hastanesinde." dedi.
Mandal, diğer bir aşının da yakın zamanda denemelere başlayacağını bunun için başvurunun yapılacağını belirtti. Türkiye`deki bilim insanlarına güvenilmesi gerektiğini söyleyen Mandal, "Türkiye bilimi ve teknolojiyi takip eden bir ülke değil üreten geliştiren bir ülke. Ben bunun ülkemize hayırlı olmasını diliyorum. Bütün halkımıza, öğrencilerimize gönüllü olmalarını öneriyorum. Süreçte emeği geçenlere teşekkür ediyorum." değerlendirmesini yaptı.
"En kısa sürede yerli aşımızın faz çalışmalarını bitirmiş olacağız"
Ankara Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. Fevzi Altuntaş da Faz-1 aşamasında olan aşıya Bakan Varank ve Başkan Mandal`ın katılmasının önemli olduğunu vurguladı. Aşının ilk dozlamasının bittiğine dikkati çeken Altuntaş, şunları kaydetti:
"36 gönüllü üzerinde Faz-1 VLP çalışması bitirmiş olduk. Aşımızın 4 Mayıs itibarıyla Faz-2 çalışmalarına geçmiş olacağız. Kendine yeter bir akademik yapı ve bilim camiası önemli. Bu aşıda bunu belirgin şekilde görmekteyiz. Bizler üzerimize düşeni yapıyoruz. En kısa sürede yerli aşımızın faz çalışmalarını bitirmiş olacağız."
Kaynak: Anadolu Ajansı / Ayşe Böcüoğlu Bodur
