CNN TÜRK Ankara Temsilcisi Dicle Canova aktardıkları şöyle;
Evet uzun bir toplantıydı. Önce 2020 yılını değerlendirdi sayın Bakan. Ardından da 2021 yılına dönük bir takım hedefleri ortaya koydu. En çok dikkat çeken başlık ABD ile ilişkilerin ne yönde seyredeceği ilişkin verdiği mesajlardı. Bilhassa Biden yönetimiyle birlikte.
Toplantının başında S-400`ler ile ilgili iki taraf arasında çalışma grubu oluşturulmasına yönelik verdiği mesajlar dikkat çekmişti. Dolayısıyla ilk soru bu oldu sayın Bakana. Çavuşoğlu, Pompeo ile yaptığı bir telefon görüşmesini anlattı. `Buradan NATO bünyesinde uzmanların da yer alacağı bir çalışma grubu önerisini bir kez daha kendisine ifade ettim. Ama ABD bu konuda bir türlü yanaşmamıştı çalışma grubuna` dedi. O son görüşmede ise `Birlikte çalışalım o zaman` ifadesinin kullanıldığını vurguladı ve buna dönük teknik görüşmelerin yapıldığının altını çizdi. `Henüz bir çalışma grubu yok. Kurulursa ilan ederiz. Teknik görüşmeler var` ifadesini kullandı.
Tabi yaptırımlar konusunda da `Tek taraflı olmaz. Egemenlik haklarımıza doğrudan müdahale` ifadesini kullandı. Ve bu konuda da yaptırımlar ile ilgili de teknik seviyede bir anlaşma grubu çalışma grubu kurulabileceğinin mesajını verdi Çavuşoğlu.
ABD ile ilişkiler 2021`de nasıl ilerleyecek?
Dışişleri Bakanı, Biden dönemini işaret etti. `Biz yeni dönemde sağlıklı bir ilişki istiyoruz` mesajını verdi. Belki sorunların hepsini çözemeyiz. Bu gerçekçi de olmaz. Ama en azından anlaşamadığımıza dair anlaşabilirsek gerginler azalır` mesajını verdi Dışişleri Bakanı.
ABD açısından Türkiye konusunda tek sorunun S-400`ler olduğunu vurguladı ki `O konuda bizim haklılığımızı kendileri de teyit etmişlerdi, açıklamışlardı. Ama bizim ABD ile var olan sorunlarımız çokta hayati` ifadesini kullandı. Suriye`de PKK ile kurulan ilişki gibi... `Dolayısıyla bazı konularda pazarlık yapabilirsiniz ama yapamayacağız konular var` ifadesini kullandı.
Henüz Biden yönetimiyle ilgili bir temasın olmadığını da açıkladı. Büyükelçi aracılığıyla da Türkiye`ye görevi devraldıktan sonra `görüşelim` mesajının verildiğini duyurdu Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu.
Avrupa Birliği ile ilişkiler
Benim sayın Bakan`ın uzun çizdiği çerçeveden anladığım yeni dönemde 2021 yılında AB ile çok hızlı bir diploması göreceğiz. Çok fazla diyalog olacak öyle anlaşılıyor. Bilhassa Doğu Akdeniz konusunda vize serbestisi ve göç anlaşmasının yenilenmesi gibi konularda. Şimdi Dışişleri Bakanı Doğu Akdeniz`de Türkiye`nin samimi olarak hakça paylaşımdan yana olduğunun altını bir kez daha çizdi. Cumhurbaşkanı`nın önerdiği konferansın kritik öneme sahip olduğunu vurguladı. Nitekim bu konferansın gerçekleşmesi için Borell aracılığıyla da görüşmelerin devam ettiğini ifade etti. `Konferans çerçevesinde bunları konuşmaya başlayabilirsek gerginlik azalır, ılımlı atmosfer olur` mesajını verdi.
Göç ve vize meselelerinde çözümün sağlanabileceğini ve bunun da ilişkilerin önünü açacağını vurguladı ama hem ABD hem AB için şunu da ifade etti. `Artık görüyorlar ki dikte edilenleri her ülke kabul etmek zorunda değil. Bunu Avrupa Birliği kendi içinde de yaşıyor. Macaristan ve Portekiz`le de yaşıyor. Ulusal çıkarlar için her şey göze alınabiliyor. Bizim de ulusal çıkarlarımız söz konusu` mesajını verdi.
İsrail ile ilişkiler
Bu da çok önemli bir başlıktı. Malum son günlerde Azerbaycan`ın arabuluculuk yaptığı karşılıklı büyükelçilikler atanması gibi iddialar vardı gündemde. Bunlar soruldu Dışişleri Bakanı`na. Çavuşoğlu, `İsrail ile ilişkilerimizin normal seyretmesi herkesin arzusudur.` dedi ama İsrail`in saldırgan politikaları yüzünden ilişkilerin bu hale geldiğinin altını çizdi. `Filistin`e ait toprakların işgal edilmesi, inşa ettikleri yapıları meşru hale getirmeye çalıştıkları gibi bu konularda olumsuz adımlar sürerse sağlıklı ilişkiler kurmak söz konusu olmaz` dedi. Yani ilişkilerin düzelmesi İsrail`e bağlı mesajını verdi.
Ve büyükelçi atama konusunda ise, şu an için böyle bir şey olmadığını ama ilişkiler normalleşirse karşılıklı büyükelçi atama kararının alınabileceğini vurguladı.
Azerbaycan arabulucu mu?
Dışişleri Bakanı, `Hangi ülkeler devrede buna gerek yok. İsrail ile Türkiye arasında iletişim kuracak mekanizmalar mevcut` yanıtını vermekle yetindi. Hatta enerji alanında İsrail açıklarında çıkan doğal gazın boru hattıyla Türkiye üzerinden taşınması konusunda görüşebiliriz diyerek açık kapı bıraktı.
Karabağ anlaşması
Zaten 2020 yılının en önemli dış politika olayları arasında sıralamıştı Çavuşoğlu bunu. Bu anlaşmayla kurulacak koridorlar bilhassa çok önemli. Tabi Ermenistan ile normalleşme. İşte Dışişleri Bakanı da Nahçivan koridoru, Karabağ koridoru gibi İpek Yolu projesinin canlandırılmasının bölgesel ticaret ve lojistik açısında önemli olacağını vurguladı. `Hayata geçtiği zaman Ermenistan ile ilişkiler normalleşecektir` dedi. Ve bundan Ermenistan halkının da karlı çıkacağını onlar için de Türkiye`nin bir hak olacağının altını çizdi.
Altılı bir platform oluşturulması söz konusu. Bu da soruldu sayın Bakan`a. `Bu önemli olur kurulursa` dedi. Bunun için İran`ın Rusya`nın desteği olduğunu vurguladı ama `eğer bu kurulamazsa da başka alternatifler masada` mesajını verdi.
Libya`daki gelişmeler
Trablus hükümetiyle Türkiye arasında bir sorun var? soru buydu... Dışişleri Bakanı, `Bizim Trablus hükümetiyle hiçbir problemimiz yok. Sık sık görüşüyoruz` ifadesini kullandı. Hatta `Doğu tarafıyla da temaslarımız var` dedi ve Akile Salih`in özel temsilcisinin bir süre önce Türkiye`ye geldiğini açıkladı. Bu önemliydi. Malum Hafter`e karşı Ankara`nın Akile Salih`e daha sıcak baktığı haberleri çıkmıştı. Dolayısıyla Çavuşoğlu`nun Akile Salih`in özel temsilcisinin Türkiye`ye geldiğini açıklaması dikkatle not edildi. Hatta yardımcısını da göndermek istediğini ama bunun gerçekleşmediğini not düştü Dışişleri Bakanı.
Mısır ile ilişkiler
Normalleşebilecek mi? İstihbarat düzeyinde devam ediyor. Bunun altını çizdi Çavuşoğlu. `Diplomatik olarak da uluslararası platformlarda birbirimize karşı olmama ilkesine uygun hareket etmeye çalışıyoruz` dedi. `Bir yol haritası üzerinde çalışalım istiyoruz` ifadesini de kullandı. Bu da önemliydi. `Ama şu an için dengeler farklı. Zamanla yoluna girecektir diye düşünüyoruz` mesajını da verdi.
Rusya ile ilişkiler
En son Lavrov ile görüştü Soçi`de. Yılın son yurt dışı seyahatiydi Dışişleri Bakanı için. Orada da `2020 yılında Rusya ile ilişkiler gayet iyi ilerledi. 2021`de de devam edeceğiz` dedi. Hem Libya hem Suriye`de Ankara`nın kırmızı çizgilerini bir kez daha Lavrov`a ilettiğinin altını çizdi ve `mesajlarımız da alındı` dedi. Bilhassa Suriye`de Fırat`ın doğusunda PKK/YPG unsurlarının çıkarılacağına ilişkin mutabakat üzerinde duruyor Ankara. Bunun sahada uygulanmadığı konusunda bir takım uyarıları vardı Çavuşoğlu`nun Lavrov`a. Ayn-el İsa`da bugün yaşanan sıkıntıların da bundan kaynaklandığını ifade etti. Yani oradaki terör unsurlarının TSK`nın bulunduğu bölgelere sızma girişiminin engellenmesi, onların elemine edilmesi sorun yaşandığını anlattı. Ve Lavrov`a son görüşmesinde de `Hem PKK/ YPG unsurlarının çıkarma yükümlülüğünüz var mesajını verdik` dedi. Hem `Libya`da Hafter için söylemlerine devam ederse bizim için meşru hedeftir` dediğini vurguladı. Lavrov bu mesajları aldıklarını ve kaydettiklerini ifadesini kullandı.
AİHM`in Demirtaş kararı
`Avrupa Konseyi ile ilişkilerimiz bu karardan etkilenir mi?` diye soruldu. Dışişleri Bakanı AİHM`in siyasi kararlar vermeye başladığını söyledi. Daha önce Demirtaş ile ilgili verdiği kararlarla bu son kararının çeliştiğini ifade etti. `Biz kendi tezimizi savunmaya devam edeceğiz` dedi. `Kabul etmemiz mümkün değil. terörle mücadeleye sekte vurmaması gerekiyor` mesajıyla düzenlediği toplantıyı bitirdi.
