Avrupa Birliği`ne (AB) üye 27 ülkenin büyükelçi düzeyindeki temsilcileri Çarşamba günü aralarında Devlet Başkanı Vladimir Putin`e yakın isimlerin de olduğu üst düzey Rus yetkililere yaptırım uygulanıp uygulanmayacağını görüşmek üzere toplanacak. AB, 17 Ocak`ta Almanya`dan Rusya`ya dönüşünde gözaltına alınan ve daha sonra tutuklanan Rus muhalif politikacı Aleksey Navalni`nin serbest bırakılmasını talep etmiş ve Rusya`nın Navalni`nin geçen Ağustos ayında zehirlenmesi olayını soruşturmamakla suçlamıştı.
Rusya`da Navalni yanlılarının düzenlediği protesto gösterilerine güvenlik güçlerinin şiddet kullanarak müdahale etmesine de tepki gösteren AB, Rusya`ya karşı yeni yaptırımlar uygulamak istiyor. Planlanan yaptırımlar arasında Navalni`nin ve yanlılarına karşı uygulanan sert müdahaleden sorumlu tutulan Rus yetkililerin AB ülkelerindeki mal varlıkları ve banka hesaplarının dondurulması ile AB`ye giriş yasağı getirilmesi bulunuyor. AB`nin ayrıca geçen Aralık ayında kabul ettiği Küresel İnsan Hakları Yaptırım Rejimi`ni de ilk kez kullanabileceği söyleniyor. Kabul edilen belge uyarınca AB, insan hakları ihlali yaşanan ülkelere karşı yaptırım kararı alabiliyor.
Polonya ise ayrıca Alman-Rus ortaklığında devam eden Kuzey Akım 2 boru hattı projesinin durdurulmasını istiyor. Ancak bununla ilgili kararı AB`nin değil, Alman hükümetinin vermesi gerekiyor.
Diplomatlara sınır dışı
Rusya`ya ek yaptırım uygulanıp uygulanmayacağı, 22 Şubat`taki AB dışişleri bakanları toplantısında karara bağlanacak.
Rusya, AB`nin yaptırım hazırlıklarına karşı geçen hafta Navalni protestolarına katıldıkları gerekçesiyle Almanya, İsveç ve Polonya`dan diplomatlardan ülkeyi terk etmelerini isteyerek atağa geçmişti. Kremlin`in bu tutumuna karşı misillemede bulunan Almanya, Polonya ve İsveç de ülkelerinden birer Rus diplomatı "istenmeyen kişi" ilan etti.
Avrupalı parlamenterlerden istifa çağrısı
Öte yandan Rusya`nın Avrupalı diplomatların sınır dışı kararını AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Josep Borrell`in geçen hafta Moskova temasları sırasında vermesi ise Birlik içinde tartışmalara neden oldu.
Avrupa Parlamentosu`nda 81 milletvekili, Borrell`in istifasını istedi. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen`e yazdıkları ortak mektupta, "Eğer Borrell kendi isteğiyle istifa etmezse, AB Komisyonu Başkanı`nın harekete geçmesi gerektiğine inanıyoruz" çağrısında bulundu.
AB ve Rusya arasındaki Navalni krizi
Avrupa Birliği, Navalni`nin Noviçok grubundan bir madde ile zehirlendiğinin tespit edilmesinin ardından geçen Ekim ayı ortasında 6 Rus yetkiliyi hedef alan bir yaptırım listesi hazırlanmış ve bu kişilere AB`ye giriş yasağı getirilmesiyle birlikte banka hesaplarının da dondurulmasına karar verilmişti. Yaptırım listesine alınan isimler arasında Başkanlık İdaresi Başkan Yardımcısı Sergey Kiriyenko ile iç istihbarat servisi FSB`nin başkanı Aleksander Bortnikov da vardı.
44 yaşındaki Rus muhalif politikacı Navalni, 20 Ağustos`ta Sibirya seyahati sırasında uçakta rahatsızlanmış ve ardından acil iniş yapılan Omsk kentinde tedavi altına alınmıştı. Navalni`nin tedavisi 22 Ağustos`ta getirildiği Almanya`da devam etmişti. Almanya`da yapılan tetkiklerde Navalni`nin kanında Sovyetler Birliği döneminde kullanılan zehirli Noviçok maddesine rastlandığı tespit edilmişti.
