ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Moskova Şehir Mahkemesinin Rus muhalif Aleksey Navalnıy`ın 3,5 yıllık ertelenmiş hapis cezasını, adli kontrol şartlarını yerine getirmediği gerekçesiyle normal hapis cezasına çevirmesine tepki göstererek, Navalnıy ve son günlerde protestolarda tutuklanan yüzlerce göstericinin derhal serbest bırakılması çağrısında bulundu.
Blinken, yaptığı yazılı açıklamada, "ABD, Rus makamlarının muhalif lider Aleksey Navalnıy`ın ertelenmiş cezasını 2 yıl 8 ay hapis cezasına çevirmesinden derin kaygı duymaktadır. Tüm Rus vatandaşları gibi Navalnıy da Rusya anayasasının sunduğu haklara sahiptir ve Rusya`nın kanun önünde eşitlik, ifade özgürlüğü ve barışçıl toplanma özgürlüğüne saygı duyacağı konusunda uluslararası sorumlulukları var." değerlendirmesinde bulundu.
Avrupa İnsan Hakları mahkemesinin Navalnıy`ın 2014`te suçlu bulunduğu yargılamanın "keyfi" ve "siyasi" olduğuna karar verdiğini hatırlatan Blinken, şu anda Navalnıy hakkında devam eden suçlamaların da 2014`teki sürecin devamı olduğunu savundu. Blinken, "Sayın Navalnıy ve barışçıl toplanma ve fikir özgürlüğü dahil son haftalarda vatandaşlık haklarını kullanan yüzlerce Rus vatandaşın derhal ve koşulsuz olarak serbest bırakılması çağrımızı yineliyoruz." diye konuştu.
Rusya, ABD`nin ve AB`nin yaptığı çağrı sonrası sessizliğini bozdu. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova, yaptığı açıklamada, "Birkaç haftadır bu tür saldırı ve açıklamalara yönelik yorum ve yanıt vermekteyiz. Egemen bir devletin iç işlerine karışmaya gerek yok. Herkese kendi sorunlarını çözmelerini öneriyoruz. İnanın bana ve bence bunu biliyorsunuz. Kendi ülkelerinizde yeterince probleminiz var, başa çıkmanız gereken pek çok sorun var" ifadelerini kullandı.
AB Konseyi Başkanı Charles Michel ise sosyal medya paylaşımında, Navalnıy`ın acilen serbest bırakılması gerektiğini belirtti. Verilen cezayı kabul etmediklerini, adaletin siyasete alet edilmemesi gerektiğini ifade eden Michel, protestocuların barışçıl gösteri düzenlemeye ve siyasi görüşlerini dile getirmeye hakları bulunduğunu vurguladı.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de "Aleksey Navalnıy`e ceza verilmesini mümkün olan en güçlü şekilde kınıyorum." mesajını paylaştı. Rusya`nın uluslararası taahhütlerine uymasını isteyen von der Leyen, Navalnıy`ın şartsız olarak acilen serbest bırakılması için çağrı yaptı.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ise Navalnıy hakkındaki mahkeme kararının Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarına aykırı olduğunu, Rusya`nın hukukun üstünlüğü ve temel özgürlüklere saygı göstermesi gerektiğini belirtti.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ise Rus muhalif Aleksey Navalnıy`e hapis cezası verilmesinin kabul edilemez olduğunu belirterek derhal serbest bırakılması çağrısında bulundu. Macron, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, "Aleksey Navalnıy`e verilen ceza kabul edilemez. Siyasi anlaşmazlık suç değildir. Derhal serbest bırakılması çağrısında bulunuyoruz. İnsan haklarına ve demokratik özgürlüğe saygı müzakere edilemez." ifadesini kullandı
Rusya`nın Tomsk şehrinden Moskova`ya gitmek üzere 20 Ağustos 2020`de uçağa binen Navalnıy`ın fenalaşması üzerine uçak, Omsk şehrine inmişti. Omsk`taki hastaneye kaldırılan Navalnıy`ın çayına karıştırılan bir maddeyle zehirlendiği iddia edilmişti. Kremlin`e muhalif Navalnıy, 22 Ağustos 2020`de Omsk`tan özel bir uçakla Berlin`deki Charite Hastanesi`ne nakledilmişti. Aleksey Navalnıy, tedavi gördüğü Almanya`dan döner dönmez Moskova`daki havaalanında 17 Ocak`ta gözaltına alınmıştı.
Rusya Federal Cezaevi Servisinin talebi üzerine Navalnıy aleyhinde açılan dava Moskova Şehir Mahkemesinde görülmüş ve Navalnıy`a geçmişte yolsuzluk davası sonucunda verilen 3,5 yıllık ertelenmiş hapis cezası, adli kontrol şartlarını yerine getirmediği gerekçesiyle normal hapis cezasına çevrilmişti. Mahkeme, önceden ev hapsinde geçirdiği 10 aylık süreyi hesaba katarak Navalnıy`ın 2 yıl 8 ay hapishanede kalmasına karar vermişti. Rus mahkemesi, Navalnıy`nın "29 Aralık 2020`den beri denetimli serbestlik süresini defalarca ihlal ettiği" gerekçesiyle 15 Şubat`a kadar, 30 gün tutuklu kalmasına karar verilmişti. Muhalif Navalnıy`nın tutukluluğuna yapılan itiraz, mahkeme tarafından 28 Ocak`ta reddedilmişti.
Kaynak: Anadolu Ajansı / Kasım İleri