GİGDER ve AGS Global iş birliğiyle hazırlanan "Rekabet ve İlham: Türkiye`de Yabancı Gayrimenkul Yatırımlarının Geleceğini İhracat Odaklı Yeniden Düşünmek" başlıklı Yurt Dışı Yatırımcı Tutum ve Davranış Araştırması`nın sonuçları, çevrim içi düzenlenen toplantıda açıklandı.
Toplantıda konuşan GİGDER Başkanı Akbal, yabancı yatırımcıların Türkiye`deki talebini etkileyen tüm faktörleri, ülke ve pazar dinamiklerini, güçlü ve zayıf yönlerini, politik, hukuki, ekonomik, sosyokültürel ve teknolojik faktörleri ele aldıklarını, sektörün ve Türkiye`nin tanıtımına yön verecek stratejileri ve pazarları belirlediklerini söyledi.
Uluslararası gayrimenkul pazarında gelecek 10 yılın yol haritasını çizme hedefleri doğrultusunda araştırmadan çok çarpıcı sonuçlar edindiklerini aktaran Akbal, araştırmanın gelecek bölümlerini peyderpey kamuoyuyla paylaşmaya devam edeceklerini bildirdi.
Akbal, dünyada uluslararası gayrimenkul pazarının 330-380 milyar dolar aralığında olduğunun tahmin edildiğini belirterek, Türkiye`de yabancıya konut yatırımından elde edilen rakamın 2019`da 6,8 milyar dolar olarak gerçekleştiğini kaydetti.
Yabancıya yıllık gayrimenkul satış tutarının ABD`de 150 milyar dolar, İngiltere`de 50 milyar sterlin, İspanya`da 12-15 milyar avro civarında olduğunu aktaran Akbal, araştırmada, İngiltere`yi hem rakip hem ilham veren bir pazar olarak oldukça detaylı bir şekilde ele aldıklarını, bu ülkenin başarısının arkasındaki nedenleri gösteren karşılaştırmalı analizlerden önemli stratejiler çıkardıklarını vurguladı.
Akbal, yabancıların Türkiye`de toplam konut satışından aldığı payda 2015`ten bu yana güzel gelişmeler yaşandığını ifade ederek, bu payın 2019`a kadar arttığını ve 2019`da yüzde 3,3 olarak gerçekleştiğini, geçen yıl ise faiz kampanyası kapsamında toplam satışta rekor kırılmasının bu payın yüzde 2,7 olarak gerçekleşmesine neden olduğunu söyledi.
"Ürdünlüler yatırım, Ruslar tatil amaçlı alıyor"
Ömer Faruk Akbal, araştırmada birebir görüştükleri 410 yabancıya yatırım amaçlarını sorduklarını belirterek, "Yabancıların yüzde 45`i yatırım, yüzde 30,5`i kısa süreli tatil amaçlı, yüzde 28`i kalıcı hayat, yüzde 28`si vatandaşlık için yatırım yapmış durumda. Yatırımlarda emeklilik oranı yüzde 24, oturma izni yüzde 14. Onları eğitim, iş-ticari nedenler takip ediyor." diye konuştu.
Yatırım kararını etkileyen konulara değinen Akbal, şu değerlendirmelerde bulundu: "Ürdünlüler yüzde 89,5 ile yatırım, yüzde 84,2 ile vatandaşlık amacıyla gayrimenkul alırken, Ruslar yüzde 76,5 kısa süreli tatil, yüzde 35,3 emeklilik, yüzde 23,5 sağlık nedeniyle gayrimenkul ediniyor. Almanların yüzde 64`ünün tatil, İngilizlerin yüzde 50`sinin kalıcı hayat kurma amaçlı taşınmaz aldığını görüyoruz. İranlıların ise yüzde 46,2 ile oturma izni, yüzde 23,1 ile iş-ticari nedenlerle gayrimenkul satın aldığı karşımıza çıkıyor.
Her coğrafyaya yönelik artık bir pazarlama planını, ülke ve GİGDER olarak hayata geçirebileceğiz. İranlılarla konuşurken ve o coğrafyaya seslenirken ayrı, İngiltere`ye yönelik mesajlarımız ayrı olacak."
"Her 4 yabancı yatırımcıdan sadece biri vatandaşlık alıyor"
GİGDER Başkanı Akbal, gayrimenkul yatırımında vatandaşlık teşvikinin her zaman konuşulduğunu belirterek, "Biz de katılımcılara vatandaşlık alıp almadıklarını sorduk. Yüzde 10`u vatandaşlık aldığını, yaklaşık yüzde 15`i başvuru sürecinde olduğunu, yüzde 75`i de `hayır almadım, başvurmadım, düşünmüyorum` cevabını vermiş. Yani Türkiye`de yatırım yapan her 4 yabancıdan sadece biri vatandaşlık amaçlıyor." ifadelerini kullandı.
Araştırmaya katılanların yüzde 90`ının daire, yüzde 5`inin ise müstakil ev, villa ve bahçeli ev tercih ettiğini aktaran Akbal, "Yüzde 2,9`u ticari, yüzde 0,7`si ise diğer ticari ürünleri almış. Yani Türkiye`de gayrimenkul alanların yüzde 95`i imar durumu konut olan gayrimenkul satın almış." dedi.
Akbal, yabancıların bir gayrimenkule ortalama 161 bin 500 dolar, konuta ise 150 bin dolar ödediğini belirterek, yabancıların yüzde 57`sinin sıfır, yüzde 3`ünün inşa halinde, yüzde 11`inin ise ikinci el konut aldığını bildirdi.
"Yabancıların aldığı gayrimenkulü uzun süre elinde tuttuğunu görüyoruz"
Ömer Faruk Akbal, gayrimenkul alan yabancıların bunları sattığına dair zaman zaman beyanatlar olduğunu ifade ederek, şunları kaydetti:
"Türkiye`de gayrimenkul alan yatırımcıların yüzde 92,7`si gayrimenkulü elinde tutuyor. Yüzde 7,3`ü tekrar satıyor. Yabancıların aldığı gayrimenkulü uzun bir süre elinde tuttuğunu çok açık bir şekilde görüyoruz. Araştırmamız, bir yabancının aldığı gayrimenkulü ortalama 5,7 yıl elinde tuttuğunu gösteriyor. Yabancı yatırımcılar, yılda yaklaşık 3 ayı Türkiye`de geçiriyor. Gayrimenkul alan yatırımcının yarısı ikinci gayrimenkulü de alıyor. Yabancı yatırımcı başına 1,66 adet mülk düşüyor. Yani kimisi 1, kimisi 2, kimisi 3 konut alıyor. "
AGS Global Araştırma Kurucusu Ahmet Güler de çalışmayı ülke genelinde 12 şehirde 8 ayrı dilde yaptıklarını belirterek, "48 farklı ülke vatandaşına dokunduk. Bu da çalışmanın kozmopolit yapısını ortaya koydu. Çok farklı ülkelerden Türkiye`de yatırım yapan vatandaşlarla görüştük. Dünyanın hemen hemen her coğrafyasına dokunmuş olduk. Çok çarpıcı sonuçlarla karşılaştık. Alanında çok özgün ve orijinal bir çalışmayı hayata geçirdik." diye konuştu.
